pertinent, huc libet transferre. Sic autem habet:
Qui dicunt, monades non compenetrari,
quia natura sua impenetrabiles sunt, ii difficultatem nequaquam amovent; nam si &
natura sua impenetrabiles sunt, & continuum debent componere, adeoque contigua
esse; compenetrabuntur simul, & non compenetrabuntur, quod ad absurdum deducit, &
ejusmodi entium impossibilitatem evincit. Ex omnimodæ inextensionis, & contiguitatis
notione evincitur, compenetrari debere argumento contra Zenonistas instituto per tot
sæcula, & cui nunquam satis responsum est. Ex natura, quæ in
[63]
iis supponitur, ipsa
compenetratio excluditur, adeoque habetur contradictio, & absurdum.
140. Sunt alii, quibus videri poterit, contra hæc ipsa puncta indivisibilia, & inextensa
adhiberi posse inductionis principium, a quo continuitatis legem, & alias proprietates
derivavimus supra, quæ nos ad hæc indivisibilia, & inextensa puncta deduxerunt.
Videmus enim in materia omni, quæ se uspiam nostris objiciat sensibus, extensionem,
divisibilitatem, partes; quamobrem hanc ipsam proprietatem debemus transferre ad
elementa etiam per inductionis principium. Ita ii: at hanc difficultatem jam superius
præoccupavimus, ubi egimus de inductionis principio. Pendet ea proprietas a ratione
sensibilis, & aggregati, cum nimirum sub sensus nostros ne composita quidem, quorum
moles nimis exigua sit, cadere possint. Hinc divisibilitatis, & extensionis proprietas
ejusmodi est; ut ejus defectus, si habeatur alicubi is casus, ex ipsa earum natura, &
sensuum nostrorum constitutione non possit cadere sub sensus ipsos, atque idcirco ad
ejusmodi proprietates argumentum desumptum ab inductione nequaquam pertingit, ut
nec ad sensibilitatem extenditur.
141. Sed etiam si extenderetur, esset adhuc nostræ Theoriæ causa multo melior in eo,
quod circa, extensionem, & compositionem partium negativa sit. Nam eo ipso, quod
continuitate admissa, continuitas elementorum legitima ratiocinatione excludatur,
excludi omnino debet absolute; ubi quidem illud accidit, quod a Metaphysicis, &
Geometris nonnullis animadversum est jam diu, licere aliquando demonstrare
propositionem ex assumpta veritate contradictoriæ propositionis; cum enim ambæ simul
veræ esse non possint, si ab altera inferatur altera, hanc posteriorem veram esse necesse
est. Sic nimirum, quoniam a continuitate generaliter assumpta defectus continuitatis
consequitur in materiæ elementis, & in extensione, defectum hunc haberi vel inde
eruitur: nec oberit quidquam principium inductionis physicæ, quod utique non est
demonstrativum, nec vim habet, nisi ubi aliunde non demonstretur, casum ilium, quem
inde colligere possumus, improbabilem esse tantummodo, adhuc tamen haberi, uti
aliquando sunt & falsa veris probabiliora.
142. Atque hic quidem, ubi de continuitate seipsam excludente mentio injecta est,
notandum & illud, continuitatis legem a me admitti, & probari pro quantitatibus, quæ
magnitudinem mutent, quas nimirum ab una magnitudine ad aliam censeo abire non
posse, nec - transeant per intermedias, quod elementorum materiæ, quæ magnitudinem
nec mutant, nec ullam habent variabilem, continuitatem non inducit, sed argumento
superius facto penitus summovet. Quin etiam ego quidem continuum nullum agnosco
coexistens, uti & supra monui; nam nec spatium reale mihi est ullum continuum, sed
[64]
imaginarium tantummodo, de quo, uti & de tempore, quæ in hac mea Theoria
sentiam, satis luculenter exposui in Supplementis ad librum 1. Stayanæ Philosophi
Censeo nimirum quodvis materiæ punctum, habere binos reales existendi modos,
alterum localem, alterum temporarium, qui num appellari debeant res, an tantummodo
h
Binæ dissertatiunculis, quæ huc pertinent, inde excerptæ habentur hic Supplementorum §1, & 2,
quarum mentio facta est etiam superius num. 66, & 86.
Inductionem a
sensibilibus
compositis, &
extensis haud
valere contra
puncta simplicia,
& inextensa.
Per ipsam etiam
exclusionem
inextensi vi
inductionis
habitam ipsum
extensum excludi.
Cujusmodi
continuum in hac
Theoria
admittatur: quid
sit spatium, &
tempus.
