medii, quæ intra sphærulam immersa erit, non exercebit in ipsam particulam vim
æqualem illi, quam exeret pars sphærulæ ipsi respondens ex altera centri parte, & facile
patet, differentiam virium debere dirigi per axem perpendicularem illis segmentis
sphærulæ, per quem singulæ utriusque segmenti vires diriguntur, nimirum
perpendiculariter ad superficiem dirimentem duo media, quæ illud prius segmentum
terminat: & quoniam ubicunque particula sit in æquali distantia a superficie, illud
segmentum erit magnitudinis ejusdem; vis motum perturbans in iisdem a superficie illa
distantiis eadem erit. Durabit autem ejusmodi vis, donec ipsa sphærula tota intra novum
medium immergatur. Incipiet autem immergi ipsa sphærula in novum medium, ubi
particula advenerit ad distantiam ab ipsius superficie æqualem radio sphærulæ, &
immergetur tota, ubi ipsa particula jam immersa fuerit, ac ad distantiam eandem
processerit. Quare si concipiantur duo plana parallela ipsi superficiei dirimenti media,
quæ superficies in exiguo tractu habetur pro plana, ad distantias citra, & ultra ipsam
æquales radio illius sphærulæ, sive intervallo actionis sensibilis; particula constituta
inter illa plana habebit vim secundum directionem perpendicularem ipsis planis, quæ in
data distantia ab eorum altero utrovis æqualis erit.
486. Porro id ipsum est id, quod assumpsimus num. 302, & unde derivavimus
reflexionis, ac refractionis legem: nimirum si concipiatur ejusmodi vis resoluta in duas,
alteram parallelam iis planis, alteram perpendicularem: illa vis pot-
[227]
-est
perpendicularem velocitatem vel extinguere totam ante, quam deveniatur ad planum
ulterius, vel imminuere, vel augere. In primo casu debet particula retro regredi, &
describere curvam similem illi, quam descripsit usque ad ejusmodi extinctionem,
recuperando iisdem viribus in regressu, quod amiserat in progressu, adeoque debet
egredi in angulo reflexionis æquali angulo incidentiæ: in secundo casu habetur refractio
cum recessu a perpendiculo, in tertio refractio cum accessu ad ipsum, & in utrolibet
casu, quæcunque fuerit inclinatio in ingressu, debet differentia quadratorum velocitatis
perpendicularis in ingressu, & egressu esse constantis cujusdam magnitudinis ex
principio mechanico demonstrato num. 176 in adn. & inde num. 305 est erutum illud,
sinum anguli incidentiæ ad sinum anguli refracti debere esse in constanti ratione, quæ
est celeberrima lucis proprietas, cui tota innititur Dioptrica & præterea illud num. 306
velocitatem in medio præcedente ad velocitatem in medio sequente esse in ratione
reciproca sinuum eorundem.
487. Hoc pacto ex uniformi Theoria deductæ sunt notissimæ, ac vulgares leges
reflexionis, ac refractionis, ex quibus plura consectaria deduci possunt. Imprimis
quoniam debet actio semper esse mutua, dum corpora agunt in lumen ipsum reflectendo,
& refringendo; debet ipsum lumen agere in corpora, ac debet esse velocitas amissa a
lumine ad velocitatem acquisitam a centro gravitatis corporis sistentis lumen, ut est
massa corporis ad massam luminis. Inde deducitur immensa luminis tenuitas: nam
massa tenuissima levissimæ plumulæ suspensæ filo tenui, si impetatur a radio repente
immisso, nullum progressivum acquirit motum, qui sensu percipi possit. Cum tam
immanis sit velocitas amissa a lumine; facile patet, quam immensa sit tenuitas luminis.
Newtonus etiam radiorum impulsioni tribuit progressum vaporum cometicorum in
caudam; sed eam ego sententiam satis valido, ut arbitror, argumento rejeci in mea
dissertatione
De Cometis
. Sunt, qui auroras boreales tribuant halitibus tenuissimis
impulsis a radiis solaribus, quod miror fieri etiam ab aliquo, qui radios putat esse undas
tantummodo, nam undæ progressivum motum per se se non imprimunt: qui autem
censent, & fluvios retardari orienti Soli contrarios, & Terræ motus fieri ex impulsu
Tres casus, qui
exhibent
reflexionem, vel
refractionem cum
recessu a
perpendiculo, vel
ipsam
refractionem cum
accessu.
Lumen debere in
corpora reagere
æqualiter: hinc
immensa lucis
tenuitas: qui
effectus ipsi falso
tribuantur a
nonnullis.
