spatio extenso in longum, latum, & profundum. Hanc ego voco componibilitatem in
infinitum. Numerus, qui in quavis data massa existit, finitus est; sed dum eum Naturæ
Conditor determinare voluit, nullos habuit limites, quos non potuerit prætergredi,
nullum ultimum habente terminum serie illa possibilium finitorum in infinitum
crescentium.
395. Hæc componibilitas in infinitum æquivalet divisibilitati in ordine ad explicanda
Naturæ phænomena. Posita divisibilitate materiæ in infinitum, solvitur facile illud
problema:
Datam massam utcunque parvam, ita distribuere per datum spatium
utcunque magnum, ut in eo nullum sit spatiolum majus dato quocunque utcunque parvo
penitus vacuum, & sine ulla ejus materiæ particula.
Concipitur enim numerus, quo illud
magnum spatium datum continere possit hoc spatiolum exiguum, qui utique finitus est,
& in se determinatus: concipitur in totidem particulas divisa massula, & singulæ
particulæ destinantur singulis spatiolis; quæ iterum dividi possunt, quantum libuerit, ut
parietes spatioli sui convestiant, qui utique ad unam ejus transversam sectionem habent
finitam rationem, adeoque continua sectione planis parallelis facta possunt ipsi parietes
convestiri segmentis suæ particulæ, vel possunt ejus particulas segmenta iterum per
illud spatiolum utcunque dispergi. In
[181]
mea Theoria substituitur hujusmodi aliud
problema:
Intra datum spatiolum collocare eum punctorum numerum, qui deinde
distribui possit per spatium utcunque magnum ita, ut in eo nullum sit spatiolum
cubicum majus dato quocunque utcunque parvo penitus vacuum, & quod in se non
habeat numerum punctorum utcunque magnum.
396. Quod in ordine ad explicanda phænomena hoc secundum problema æquivaleat illi
primo, patet utique: nam solum deest convestitio parietum continua mathematice: sed
illi succedit continuatio physica, cum in singulis parietibus collocari possit ejus ope
quicunque numerus utcunque magnus, distantiis idcirco imminutis utcunque. Quod in
mea Theoria secundum illud problema solvi possit ope expositæ componibilitatis in
infinitum, patet: quia ut inveniatur numerus, qui ponendus est in spatiolo dato, satis est,
ut numerus vicium, quo ingens spatium datum continet illud spatiolum posterius
multiplicetur per numerum punctorum, quem velimus collocari in hoc ipso quovis
posteriore spatiolo post dispersionem, & auctor Naturæ potuit utique intra illud
spatiolum primum hunc punctorum numerum collocare.
397. Jam quod pertinet ad divisibilitatem immanem, quam nobis ostendunt Naturæ
phænomena in coloratis quibusdam corporibus, immanem molem aquæ inficientibus
eodem colore, in auro usque adeo ductili, in odoribus, & ante omnia in lumine, omnia
mihi cum aliis communia erunt; & quoniam nulla ex observationibus nobis potest
ostendere divisibilitatem absolute infinitam, sed ingentem tantummodo respectu
divisionum, quibus plerumque assuevimus; res ex meo problemate æque bene
explicabitur per componibilitatem ac in communi Theoria ex illo alio per divisibilitatem
materiæ in infinitum.
398. Prima materiæ elementa volunt plerunque immutabilia, & ejusmodi, ut atteri, atque
confrigi omnino non possint, ne nimirum phænomenorum ordo, & tota Naturæ facies
commutetur. At elementa mea sunt sane ejusmodi, ut nec immutari ipsa, nec legem
suam vinum, ac agendi modum in compositionibus commutare ullo modo possint; cum
nimirum simplicia sint, indivisibilia, & inextensa. Ex iis autem juxta ea, quæ diximus
num. 239 ad distantias perquam exiguas collocatis in limitibus virium admodum validis
oriri possunt primæ particulæ minus jam tenaces suæ formæ, quam simplicia elementa,
Ejus æquivalentia
cum divisibilitate
in infinitum.
Demonstrate ea
ipsa.
Divisibilitas in
Natura immanis.
Immutabilitas
primorum
elementorum
materiæ: ordines
diversi
particularum
minus, ac minus
immutabilium.
