256
Hrkać,
S., Metaphysicap.
AntoniiX~erich,
Prilozi
53-54
(2001). str. 231-285
intrinseeus non addit distinctam entitatem rei modifieatae; hine entis con–
traetio per finitatem et infinitatem non est per realitates a parte rei repertas,
sed potius est per intellectum faeta, et a posteriori cum fundamento in re,
sicque abstractio entis per finitatem et infinitatem non fit per modum com–
positionis et additionis, quia modus nullam addit realitatem, sed fit per solam
explieationem maioremque expressionem, quatenus conceptum illius realita–
tis magis explieant, et reddunt ex confuso distinctum. Ratio seeundae partis
est, quia ens determinatur ad substantiam et accidens per perseitatem et in–
alleitatem; sed perseitas est differentia constitutiva substantiae, et inalleitas
est differentia accidentalis, ut dictum est in 'Logica'; ergo, ens ad substan–
tiam et aeeidens contrahitur per differentias.
Inferesprimo:
Ens transcendentaliter sumptum respectu Dei et ereaturae
non importat rationem generis, proinde Deum non esse sub genere. Ratio
est, quia non contrahitur ad Deum et creaturas per differentias, sed modos.
Deinde id quod habet rationem generis debet dicere perfectam realitatem ex
natura rei perfecte praecisam et sic vere ex natura rei indifferentem et
COll–
trahibilem, atque in potentia ad eonstituendam compositionem metaphysi–
cam; alias daretur in Deo vera compositio metaphysica;
ergo,
ens transcen–
dentaliter etc.
Inferes seCllndo:
Nullum esse inconveniens in hoc, quod ens reale finitum
dicatur 'genus' respectu substantiae et accidentis. Hoc aptius probari non po–
test quam oecurrendo fundamentis contrariae sententiae. Aliqui enim dicunt
ens non esse genus respectu substantiae et accidentis, quia non est univocum,
sed analogum respeetu illorum; sed nos contrarium supra ostendimus. Alii
dieunt non esse genus respectu substantiae et accidentis, quia non dicit per–
fectam realitatem ex natura rei praecisam. Sed negatur assumptum, nam
quod in creatura detur perfeeta realitas entis finiti contrahibilis per veram
differentiam et quod hae realitates ex natura rei distinguantur compositio–
nemque metaphysieam constituant, nullum est inconveniens. Alii dieunt non
esse genus respeetu substantiae et accidentis propter suam transcendentiam,
et sic universaliter negant praedictum transcendens posse esse genus re–
speetu suorum inferiorum. Sed
Responsio:
Et ens ut commune Deo et creaturae non fit genus propter
rationem datam, tamen ens finitum est genus, et dicit perfectam realitatem
ex natura rei contrahibilem. Sicut esto substantia ut sic non habeat rationem
generis, tamen substantia finita est vere genus, per veras differentias cor–
poreitatis et incorporeitatis eontrahibilis. Ex quo sequitur accidens pariter
esse genus respectu genera praedicamentorum. Sed contra
Dices:
Ex Aristotele et Scoto: Praedicamenta sunt genera superiora; sed
genera superiora nullum genus posunt supra se habere;
ergo,
aceidens nequit
esse etc. Atqui si ens finitum et accidens ut sic essent genus, haberent prae-
1...,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25 27,28,29,30,31,32,33,34,35,36,...55