Page 13 - Antonius Xderich: Metaphysica

Hrkać,

S., Metaphysica p. Antonii Xderich, Prilozi

53-54

(2001), str. 231-285

243

ab explicatione earum praescindit, et conceptus sic praecisus non est perfecte

unus, nec dicit a1iquam rationem communem sic contrahibilem per peculi–

ares rationes, sed dicit plura inferiora confuse, per modum unius

conceptus.

Unde conceptus perfecte praecisus solet dici adaequatus seu praecisio qua

sic praescinditur adaequata praecisio, sic autem per eam abstrahitur concep–

tus unus, ut secundum se totum concipiatur nihil rationum peculiarium, a

quibus abstrahitur concipiendo, nec implicite nec explicite, sicut quando con–

cipitur animalitas, quae ita sola concipitur, ut nec implicite nec explicite ra–

tiones per quas contrahitur concipiantur. Conceptus vero imperfecte prae–

cisus solet etiam fieri inadaequatus, seu praecisio inadaequata quia per eam

ita abstrahitur conceptus imperfecte unus, ut saltem implicite ratianes pecu–

liares dica!. His ergo omnibus et singulis visis et notatis

Dico secundo:

Ens dicit conceptum unum perfecte praecisum a Deo et creaturis, sub–

stantia et accidente. Et iuxta explicationem conceptus perfecte praecisi debet

esse omnium scotistarum.

Probatur ratione Scati

-

pro secunda parte conclusionis: Prima tunc ali–

qua ratio dicit conceptum perfecte praecisum, quando ita concipitur, ut non

percipiantur aliquae rationes peculiares; atqui sic potest concipi ratio entis;

ergo,

ens dicit conceptum perfecte praecisum.

Probatur minor:

Nam potest esse aliquis certus quidpiam esse ens, quin

habeat certitudinem de aliqua peculiari ratione scilicet de ratione Dei, erea–

turae, substantiae et accidentis;

ergo,

potest concipi etc,

adeaque,

etc. Sed

Respondeo:

Communiter thomistae praedictam rationem probare qui–

dem rationem entis, seu conceptum entis esse praecisum, non tamen per–

fecte, quia - inquiunt - et praedietus conceptus non dieat explicite rationes

peculiares, dicit tamen eaS saltem implicite ita ut conceptus entis non sit ab–

solute distinetus obiective a conceptibus rationum peculiarium, sed sit potius

objective idem, et

tantum

secundum quid. hoc est secundum maiorem vel mi–

norem expressionem distinctionis. Hoc est placitum thomistarum. Sed argu–

endo ad hominem

Contra est

-

primo:

Ratio animalitatis concepta absque peeuliaribus ra–

tionibus, etiam secundum thomistas dicit conceptum perfecte praecisum a

suis inferioribus; sed conceptus 'animalitatis' secundum eosdem saltem im–

plicite dicit inferiora; ergo, etiam ratio entis esto implicite diceret inferiora,

adhue secundum thornistas deberet importare conceptum perfecte praeci–

sum.

COnlra

-

secundo:

In conceptu entis nullatenus potest intelligi inclusio

inferiorum;

ergo,

non datur talis inclusio, et consequenter conceptus entis est

perfecte praecisus ab inferioribus.