ac in ipso itinere, si thesaurum inveniat, sane non casum,
sed fortunam dices: et tamen non ex proposito id verificatur,
praesertim in eis qui nimia afficiuntur melancholia. Item, bos
in pascuis a serpente ictus, voluntate et proposito, seu potius
5
desiderio ad pascua pulsus, u t habetur in secundo modo
voluntatis, casu id evenisse dices, non fortuna: cum tamen
secundum definitionem utriusque, opposito modo istae
causae assignari debeant. Quod ad ultimum pertinet, videtur
a Deo aliquid per accidens provenire, quia per media, quae
10
non sunt de substantia Dei: ergo sunt de accidente. EPIST.
Primam dubitationem diluit haec distinctio: Alia sunt quo
ad nos, alia quo ad naturam. Hoc modo eadem sunt omnia
in natura, perinde idem in seipso. Quo ad nos vero, aut
considerando inter nos, aut respiciendo naturam: hoc modo
15
dico casum et fortunam esse a primo ente, et non in primo
ente, sicut cum considerantur absolute quo ad naturam: et
non dici causas per accidens. Sed haec causa considerata inter
nos, dicitur primum per accidens, quatenus ille eventus nobis
accidit. Causa igitur huius eventus non ignoratur ab ipsa
20
natura, sed a nobis. Atque hic est philosophorum sensus,
quem Plutarchus et Lactantius utique non bene repre­
hendunt. Non enim adimitur propterea omnipotentia Dei,
imo confirmatur potius, dum nostra ostenditur impotentia.
haec enim relative illi opponitur. occulta praeterea illa vis
25
non dicitur occulta, ratione naturae, cui omnia sunt aperta:
sed ratione nostri, inter nos consideratae. Secundum diluit
v o lun ta tis p rop rie ta s. haec en im p rop rie in solis
rationalibus23 existit: improprie vero in brutis, et dicitur
desiderium proprie: atque in vegetabilibus, et appetitus
30
nuncupatur. Unde patet, bovis illum ictum, casu fieri. Homo
vero m elancho licus inv en ien s th e sau rum , non est
23corr. ex rationabilibus; K: rationalibus
98
Epistemon
1...,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33 35,36,37,38,39,40,41,42,43,44,...143