Page 114 - Matthias Flacius Illyricus: Paralipomena Dialectices

Sextum praeceptum
Hisce expositis iammediocris scientiae et industriae
est videre, quae namsint proximae aut ulteriores species,
qui item proximi effectus, eosque ordine nullo praeter­
misso exponere, ad ultimum perveniamus sicque in­
tegram scientiam complectamur.
Videndum ergo, ut superius monui, ne proximo ge­
nere vel causa praeterita ulteriorem protinus arripiamus,
aut etiam extra septa digrediamur evagemurque, sed
proprias proximasque semper (ut dictum est) notitias,
veluti catenulas quasdam, aliam post aliam ordine ar:
ripientes contrectantesque progrediamur: ut disserentes
de corpore physico non prius dicamus de aethereo quam
de simplici, non prius de corpore lunari quam de ae­
thereo.
Septimum praeceptum
In disputatione de progressione ordinis etiam illud
forte non male praecipietur, prius scilicet falsas senten­
tias refutandas quam veras ponendas. Hoc enim naturae
ordo flagitat ut prius e mente tanquam tabella quadam
aboleas et abradas contrarias tuis sententias quam tuas
inscribas. Nec enim stante altero contrario alterum ei­
dem subiecto accidere potest: sed prius illud cedere,
postea hoc succedere oportet. Perinde plane ac vulnus
prius purgandum quam consolidandum, prius item ager
lapidibus, sentibus aut aliis fructibus perpurgandus qu­
ambono semine conserendus. Quare etAristoteles prius
falsas definitiones ac sententias de anima in eo libello,
de fine hominis in Ethica, de politiis in Politicis, de
physicis principiis in libris Physicis refutat, quam suas
veras ponat. Atque hoc praeceptum tum ad principia
tum ad progressionem pertinet.
* corr. ex: e mentet, anquatn
221