DISCUSSIONUM PERIPATETICARUM T. III, L. III
92
10
5
Alexandro in primum de Sapientia, Bonum, Impar, Finis, Unum,
Dextrum, Lux, Mas, Quiescens, Rectum, Quadratum. Et his con-
traria, Malum, Par, Infinitum, Multitudo, Sinistrum, Tenebrae,
Femina, Motus, Curvum, Quadrangulum
vi
.
Sed illustris hac de re est locus 1. Sapientiae capite 5. quem
totum, quia maxime ad rem faciat, huc transcribam:
9
In his vero
et ante hos, ii qui Pythagorei vocantur, mathemata tractantes, primum
haec provehebant et innutriti in iis, horum principia entium principia
existimarunt esse omnium. Et cum horum numeri sint natura primi,
in numeris videbantur conspicere similitudines multas entium et geni-
torum, magis quam in igne et terra et aqua, quia talis haec numerorum
passio, iustitia et haec talis anima et mens, aliud vero occasio et alio-
rum, ut verbo dicam, unumquodque similiter. Adhuc etiam harmoni-
corum videntes in numeris et passiones et rationes, quandoquidem alia
9
ἐν δὲ τούτοις καὶ πρὸ τούτων οἱ καλούμενοι Πυθαγόρειοι τῶν
μαθημάτων ἁψάμενοι πρῶτοι [πρῶτον] ταῦτά τε [ταῦτα] προήγαγον
[προῆγον]͵ καὶ ἐντραφέντες ἐν αὐτοῖς τὰς τούτων ἀρχὰς τῶν ὄντων
ἀρχὰς ᾠήθησαν εἶναι πάντων. ἐπεὶ δὲ τούτων οἱ ἀριθμοὶ φύσει πρῶτοι͵
ἐν δὲ τούτοις [τοῖς ἀριθμοῖς] ἐδόκουν θεωρεῖν ὁμοιώματα πολλὰ τοῖς
οὖσι καὶ γιγνομένοις͵ μᾶλλον ἢ {ἐν} πυρὶ καὶ γῇ καὶ ὕδατι͵ ὅτι τὸ μὲν
τοιονδὶ τῶν ἀριθμῶν πάθος δικαιοσύνη, τὸ δὲ τοιονδὶ ψυχὴ {τε} καὶ
νοῦς. ἕτερον δὲ καιρὸς καὶ τῶν ἄλλων ὡς εἰπεῖν ἕκαστον ὁμοίως͵ ἔτι δὲ
καὶ τῶν ἁρμονιῶν [ἁρμονικῶν] ἐν ἀριθμοῖς ὁρῶντες τὰ πάθη καὶ τοὺς
λόγους. ἐπειδὴ τὰ μὲν ἄλλα τοῖς ἀριθμοῖς ἐφαίνοντο [ἐφαίνετο] τὴν
φύσιν ἀφωμοιῶσθαι πᾶσαν [πᾶσιν]͵ οἱ δ΄ ἀριθμοὶ πάσης τῆς φύσεως
πρῶτοι͵ τὰ τῶν ἀριθμῶν στοιχεῖα τῶν ὄντων στοιχεῖα πάντων εἶναι
ὑπέλαβον <καὶ ὅσα εἶχον> καὶ τὸν ὅλον οὐρανὸν ἁρμονίαν εἶναι καὶ
ἀριθμόν [corr. ex ἀριθμῶν] {καὶ ὅσα εἶχον} ὁμολογούμενα <δεικνύναι>
ἐν τε τοῖς ἀριθμοῖς καὶ ταῖς ἁρμονίαις πρὸς τὰ τοῦ οὐρανοῦ πάθη καὶ
μέρη καὶ πρὸς τὴν ὅλην διακόσμησιν͵ ταῦτα συνάγοντες ἐφήρμοττον.
κἂν εἴ τί που διέλειπε [διέλειπον]͵ προσεγλίχοντο τοῦ συνειρομένην
[συνηρμοσμένην] πᾶσαν αὐτοῖς εἶναι τὴν πραγματείαν. λέγω δ΄
οἷον͵ ἐπειδὴ τέλειον ἡ δεκὰς εἶναι δοκεῖ καὶ πᾶσαν περιειληφέναι τὴν
τῶν ἀριθμῶν φύσιν͵ καὶ τὰ φερόμενα κατὰ τὸν οὐρανὸν δέκα μὲν
εἶναί φασιν͵ ὄντων δ’ ἐννέα μόνον τῶν φανερῶν, διὰ τοῦτο δεκάτην
τὴν ἀντίχθονα ποιοῦσιν. διώρισται δὲ περὶ τούτων ἐν ἑτέροις ἡμῖν
ἀκριβέστερον. [ARIST. Metaph.985b.23 – 986a.13]
vi
Corr. ex Quandrangelum
