DISCUSSIONUM PERIPATETICARUM T. II, L. VI
326
10
sum ex materiali et intelligibili constitutum est. Et mundus primum,
homo vero secundum animal post mundum.
Unde Graecis postea homo dictus est
μικροκόσμος
mundus
parvus,
in quo omnes illae, vel essentiae, vel potentiae ita sint
ordinatae, ut in mundo magno. Cum enim postea dicat:
76
Adhuc
fere suspensa a mudi anima
, infantis scilicet et pueri anima. Ideo-
que inde sit et inde pendeat. Sintque super eam ratio et mens et
sub ea spiritus et corpus. Quis dubitat, supra atque infra mundi
quoque animam haec reperiri eadem, a quibus universis, haec
particularia et pronascantur et dependeant? Deinde ait:
77
Ex uno
principio omnia pendent.
Cui Aristoteles loco supra allato assen-
sit. Deinde subnectit Hermes:
78
principium vero ab uno et solo:
mox quasi explicans: [241]
79
Et principium quidem movetur ut rur-
sus principium fiat, unum autem solum stat et non movetur. Tria ergo
haec: Deus et pater et bonum, et mundus et homo. Et mundum quidem
Deus habet, hominem vero mundus. Et sit quidem mundus Dei filius,
homo vero mundi veluti proles. Non enim ignorat hominem Deus sed
eum apprime cognoscit et vult cognosci.
Id ipsum postea explicans,
admirabilem quandam expositionem affert:
80
Et mundus quidem
76
ἔτι σχεδὸν ἠρτημένη{ν} τῆς τοῦ κόσμου ψυχῆς· [CORP. HERM.
Clavis 15.11–12]
77
ἐκ μιᾶς δὲ ἀρχῆς τὰ πάντα ἤρτηται͵ [CORP. HERM. Clavis 14.1]
78
ἡ δ’ ἀρχὴ ἐκ τοῦ ἑνὸς καὶ μόνου͵ [CORP. HERM. Clavis 14.1–2]
79
ἡ καὶ ἡ μὲν ἀρχὴ κινεῖται͵ ἵνα πάλιν ἀρχὴ γένηται͵ τὸ δὲ ἓν μόνον,
ἕστηκεν͵ οὐ κινεῖται. καὶ τρία τοίνυν ταῦτα͵ ὁ θεὸς καὶ πατὴρ καὶ τὸ
ἀγαθόν͵ καὶ ὁ κόσμος͵ καὶ ὁ ἄνθρωπος. καὶ τὸν μὲν κόσμον ὁ θεὸς ἔχει͵
τὸν δ’ ἄνθρωπον ὁ κόσμος. καὶ γίνεται ὁ μὲν κόσμος τοῦ θεοῦ υἱός͵ ὁ δ’
ἄνθρωπος τοῦ κόσμου͵ ὥσπερ ἔγγονον. οὐ γὰρ ἀγνοεῖ τὸν ἄνθρωπον
ὁ θεός͵ ἀλλὰ καὶ πάνυ γνωρίζει καὶ θέλει γνωρίζεσθαι. [CORP. HERM.
Clavis 14.2–15.2]
80
ὁ μὲν οὖν κόσμος ὑπόκειται τῷ θεῷ͵ ὁ δὲ ἄνθρωπος τῷ κόσμῳ͵
τὰ δ’ ἄλογα τ’ ἀνθρώπῳ, ὁ δὲ θεὸς ὑπὲρ πάντα καὶ περὶ πάντα. καὶ
τοῦ μὲν θεοῦ καθάπερ ἀκτῖνες αἱ ἐνέργειαι͵ τοῦ δὲ κόσμου ἀκτῖνες αἱ
φύσεις͵ τοῦ δ’ ἀνθρώπου <ἀκτῖνες> αἱ τέχναι καὶ ἐπιστῆμαι καὶ αἱ μὲν
ἐνέργειαι διὰ τοῦ κόσμου ἐνεργοῦσι καὶ ἐπὶ τὸν ἄνθρωπον, διὰ τῶν
τοῦ κόσμου φυσικῶν ἀκτίνων͵ αἱ δὲ φύσεις διὰ τῶν στοιχείων͵ οἱ δ’
ἄνθρωποι διὰ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν. καὶ αὕτη ἡ τοῦ παντὸς <ἐστὶ>
διοίκησις ἠρτημένη ἐκ τῆς τοῦ ἑνὸς φύσεως καὶ διήκουσα δι΄ ἑνὸς τοῦ
νοῦ· [CORP. HERM. Clavis 22.8–23.3]
5
15
