Franciscus Patricius: Discussionum peripateticarum tomus secundus (Liber I-IV) - page 62

Neposredna recepcija
Peripatetičkih rasprava
LX
da bi se jednoznačno ili sinonimno izricalo o Bogu i prirodnim
stvarima i odvojenim supstancijama.
35
Također ne izriče se o nji-
ma ni u analognom smislu.
36
No što je to
biće kao biće
ako nije opći
pojam dobiven apstrakcijom i ako se niti
univoce
niti
analogice
ne
izriče o prirodnim bićima i Bogu?
Biće kao biće
koje je predmet i
Metafizike
i
Fizike
proizlazi od (prirodne) forme koja daje
bitak
stvarima.
37
To
biće kao biće
ili, kako Angelucci precizira,
bitak
pro-
izlazi iz forme i povezuje se s materijom. No bitak se ne povezuje
s materijom takav kakav jest o sebi, nego na način kako ga je ma-
terija sposobna primiti, tj. ako je sposoban da nastane i nestane ili
ako je sposoban za mijenjanje.
38
Bitak
prirodnih stvari po sebi je nepokretan (ne podliježe na-
stanku i nestanku), on se dakle bitno razlikuje od samih prirod-
nih stvari koje nastaju i propadaju.
39
To
biće kao biće
ili
formalni
bitak
ne može se u potpunosti shvatiti, premda je to fizički bitak
35
Quod Metaphysica sint eadem, quae Physica, nova Theodori Angelutii
sententia
, Venetiis 1584. str. 14r. Sit autem prima assertio tanquam primus
fundamenti lapis, esse rerum naturalium simpliciter consideratum quate-
nus est esse, ad naturaeque constitutionem nondum contractum est, haud
quidpiam significare, quod univoce et sinonimos commune sit, cum rebus
naturalibus Deo et caeteris a materia separatis substantiis;
36
Ibidem, str. 20v. Secunda assertio sit; ens illud, per quod cum
Deus optimus Maximus tum res naturales esse dicuntur, nullam habere
posse simplicem et communem rationem utrisque analogice convenien-
tem, cuius ratione certae alicuius, definitaeque scientiae subiectum esse
possit;
37
Ibidem, str. 22r. Tertia assertio sit, illud ens quod rerum naturalium
sic proprium diximus, ut Deo nullo modo convenire posset, et re et rati-
one abstractum esse a materia; neque vero ipsum communissimo sensu
accipimus, sicut cum et materiam suo modo esse a Philosophis dicitur; sed
quatenus absolutum et perfectum est, fluitque a forma, quae est id quod
dat esse rei.
38
Ibidem, str. 22r. esse formale non coniungitur materiei per se, hoc
est quatenus tale est, sed quatenus capax est ortus et interitus;
39
Ibidem, str. 33v. – 34r. quarta assertio sit, esse rerum naturalium a
forma profectum immobile existere: quia motus est actus entis in potentia,
quatenus in potentia, esse vero formale quatenus huiusmodi est, merum
actum significat; ut omittam id quia primum est in unaquaque re naturali,
cum ratione dici posse motum et mutationem omnem praecedere;
1...,52,53,54,55,56,57,58,59,60,61 63,64,65,66,67,68,69,70,71,72,...350
Powered by FlippingBook