DISCUSSIONUM PERIPATETICARUM T. IV, L. IX
484
15
sane declarant id, quod superius dixerat:
23
Itaque et recta horum
latio imitatur circulum. Simul enim ille mutatur in transversa et sic
sursum et deorsum. Et oportet cogitare hunc veluti fluvium sursum et
deorsum, communem aeris et aquae. Prope enim existente Sole vaporis
sursum fluit fluvius, recedente vero aquae fluvius deorsum. Et hoc con-
tinue fit ex ordine
. Atque hunc ait aenigmatice a veteribus dictum
forte fuisse Oceanum circulo currentem circa Terram. Sol itaque
appropinquatione et recessu suo et generationis et corruptionis
causa est efficiens, ut clarissime ex hoc
Meteoro
prius allatis ver-
bis testatus est idque efficere
διακρίνουσα καὶ συγκρίνουσα
di-
sgregando et congregando
. Quod etiam eodem libro de cometis lo-
quens expressit:
24
Quod vero nec multi, nec multoties fiant cometae,
et magis extra tropicos quam intra, causa fit Solis et astrorum motus,
non solum congregans calorem, sed etiam disgregans congregatum
.
Haec sane omnia, quamquam sint a nobis in ordinem redacta,
sunt tamen ab Aristotele nullo ordine scripta. Quae praeter con-
fusionem alia quoque mala in philosophia multo maxima ha-
bent. Nempe ambiguitatum, fallaciarum, falsitatum plenissima
sunt. Quae ut ostendamus, principio Aristoteli suisque libenter
damus, concedimus, quod primo allatum est naturam in omni-
bus quod melius est semper appetere.
Damus etiam non minus libenter secundum: scilicet esse ip-
sum praestantius esse quam sit ipsum non esse. Sed pro nostra
hac ingenuitate largiantur nobis ipsi quoque, quod saepissime
expetivimus, quod ardenti desiderio sapientes multi viri liberi
non Aristotelis servi expetiverunt, animos studiosorum tandem
23
Ὥστε καὶ ἡ εὐθεῖα <τούτων> φορὰ μιμουμένη τὴν κύκλῳ [τὸν
κύκλον]. [ARIST. GC 337a.6–7] etc. ἅμα γὰρ ἐκεῖνος εἰς τὰ πλάγια
μεταβάλλει καὶ οὗτος ἄνω καὶ κάτω. <καὶ> δεῖ {δὲ} νοῆσαι τοῦτον ὥσπερ
ποταμὸν {ῥέοντα} κύκλῳ ἄνω καὶ κάτω, κοινὸν ἀέρος καὶ ὕδατος·
πλησίον {μὲν} γὰρ ὄντος τοῦ ἡλίου ὁ τῆς ἀτμίδος ἄνω ῥεῖ ποταμός,
ἀφισταμένου δὲ ὁ τοῦ ὕδατος κάτω. καὶ τοῦτ’ ἐνδελεχὲς {ἐθέλει}
γίγνεσθαι [γίνεται] κατά γε τὴν τάξιν· [ARIST. Mete. 346b.36–347a.6]
24
τοῦ δὲ μὴ γίγνεσθαι πολλοὺς μηδὲ πολλάκις κομήτας͵ καὶ
μᾶλλον ἐκτὸς τῶν τροπικῶν ἢ ἐντός <γίνεται>͵ αἴτιος ἡ τοῦ ἡλίου καὶ
ἡ τῶν ἀστέρων κίνησις͵ οὐ μόνον ἐκκρίνουσα τὸ θερμόν͵ ἀλλὰ καὶ
διακρίνουσα τὸ συνιστάμενον. [ARIST. Mete. 345a.5–8]
5
10
20
25
