veri, soliditate. quae aut per turpia contexitur, u t in qui
busdam poeticis figmentis: aut pio tegitur velamine, quod
solum genus Philosophi veteres admiserunt. Ad fidem
historia de locis est, ut Geographia: vel de temporibus, ut
5
chronice: vel de natura, ut animalium, plantarum: vel de
gestis rebus, ut annales, historiaeque ceterae. Quarum ele
m en ta sunt, personae, causae, locus, tempus, modus,
instrumen tum , materia, res. Stylus in historia fusus, et
continuus, non periodicus: nisi cum prosopopoeias asciscit,
10
in contionibus. Dialectia vero, quam primus latinitate donavit
(ut Politianus testatu r) M. Varro, est, secundum Ari-
stot.[elem] 1. Rhet.[oricae] ars de contrariis credibiliter
ratiocinandi. quae sex normis utitur: loquitur, et eloquitur,
quo ad simplices voces: proloquitur, quo ad compositas
15
voces. summa proloquiorum u titu r in argumentando:
indicat in confutando: et dicit de his quae dicenda sunt.
Quod ad prima duo attinet: contraria alia sunt eorum quae
nulla cum complexione dicuntur, ut calidum, non calidum:
alia cum complexione, ut homo currit, homo non currit. quae
20
sine complexione dicuntur, aut nomen, aut verbum signi
ficant.
Nomen est vox significativa, ex instituto, sine tempore,
cuius nulla pars significat separata: ut homo. Hoc est du
plex: finitum, u t homo: infinitum, ut non homo. Verbum
25
autem est, id quod insuper tempus significat, et cuius pars
nulla seorsim significat, atque semper eorum quae de alio
dicuntur est signum. Hoc, ut nomen, duplex: ut, currit, non
currit. Nominis et verbi decem sunt series, vel praed i
camenta: substantia, u t homo simpliciter: quantum , ut
30
bicubitum: quale, ut album: ad aliquid, u t duplum: agere,
ut secare: pati, u t secari: ubi, ut in iudicio: quando, u t heri:
situm esse, ut sedere: habere, ut indutum esse. Quaelibet
harum coordinationum habet quinque voces intentionales,
quae sunt: species, genus, differentia, proprium, et accidens.
206
Epistemon