cum iure naturae. Item usitatus contractus, in quo emitur
reditus cum pacto retrovendendi, fit illicitus et usurarius.
aut contractus societatis, cum alter pecuniam, alter operas
confert: et is qui pecuniam confert, postulat lucri partem,
5
salvo capitali, quod manifeste in Institutionibus probatur.
Ad hoc civilis disciplina plurimum conducit, quae est triplex:
regnum , optimates, respublica. Cuius excessus totidem
ty rann is, oligarchia, democratia. D iv id itu r a Platone
trifariam, quemadmodum et anima. nam rationi congruere
10
philosophos, irae milites, cup id itati voluit artifices. E
philosophis principes, magistratus, sacerdotes, senatores,
iudices leguntur, qui leges vel ferant, vel excerceant. Itaque
locus hic est, in quo ius civile non quidem in titulos, quod
longum foret nimis, sed in summa genera partiamur: quod
15
et Politianus facit. Ius igitur civile Romanorum, tametsi
voluminibus quoque aliis continetur, tamen Pandectis ipsis
in suas partes distributis, u tpo te omnia genera com­
plectentibus, plena digestio resultabit. Septem igitur in his
articuli sunt: quorum primus ea continet quae Graece
m
20
poro
t a
vocantur, secundus iudicia, tertius res, quartus
hypothecas, qu in tus testamen ta, quaeque testamentis
accedunt: in sexto tituli continentur bonorum possesionis
varii, neque non operis novi nuntiationes, damnique infecti,
et pro aedificiis dirutis, et eorum insidiis: et de aqua pluvia
25
arcenda, de publicanis, donationibus, manumissionibus,
liberalique causa: tum de dominii et possesionis acquisitione,
deque iis qui iudicati vel in iure confessi sunt: de bonorum
detentionibus, et ne quid in fraudem creditoris fiat: interdicta,
exceptiones, temporum prolixitates, et actiones. ultimus
30
stipulationes, fideiussiones, acceptilationes, et titulos illos
Ad municipales, de curionibus et muneribus, de publicis
operibus, nund in is, pollicitationibus48, cognitionibus,
48K. de pollicitationibus
196
Epistemon
1...,73,74,75,76,77,78,79,80,81,82 84,85,86,87,88,89,90,91,92,93,...143