transcendat, ut humano intellectui sit penitus ignotus. Atque ideo dictus est, se ipsum a nobis
rapuisse. Ignis igitur, quatenus sui natura est calor, entibus omnibus dat ut sint:
eisque essentiam, et vitam largitur. At hæc ipsa, a Deo esse, iam est demonstratum. Et sic
Deus, ignis dicitur. Ergo dictum verissime est.
“Ab uno igne, omnia esse progenita”. Nihil enim hic ignis significat aliud, quam summi Dei
virtutem illam, infinitam, omnipotentem, per quam entia omnia sunt ab eo creata. Et de illo uti
de proprio fonte educta. Igne nimirum hoc procreatore, et rerum generatore, in suum
profundum prius sparso. Deinde in ministras suas mentes, atque animos consperso, et
distributo, omnia sunt a Deo, igne uno, progenita, et vivendi viribus donata. Ideoque
a Zoroastre eodem, ignis hic ζωηφόρον, et ζωηφοριον, vitifer, et vitam ferens,
et ζήδωρον, vivido num est appellatus. Igitur, a summo Opifice, per mentem per segenitam,
per mentem secundam, per Ideas, per Dei ministros Hecaten, Synocheas, Teletarchas, per
animum mundanum, per cœlos omnes, per mundum hunc Hylæum usque ad terrame centrum,
et ultra, calor vitalis, et ignis vitam ferens omnibus, penetrat, et permeat. Namque tametsi, a
Divo Paolo dictum sit.
Deus, noster ignis consumens est. Ad Hebræos scribens tunc, ad id retulit, quod in
vetere lege, ob eorum peccata, sæpe experti fuerant, quando per ignem pœnas luerunt. Et
forte sensu aliquo alio, quem Theologis relinquimus. Deus inquam, non est ignis ut hic
nostras, comburens omnia. Neque etiam qualis est cœlestis, per radios Solis, ac lumen ad
nos protensus. Qui tametsi causa quædam sit generationis rerum nostratium. Sol enim, et
homo hominem generant. Et calor qui in anima libus est, elemento respondeat stellarum:
attamen si quando diutius nos ferit Sol, res a se genitas etiam consumit. Et ab Hippocrate
scitissime est pronunciatum. Idem calor, qui nos constituit, etiam consumit. Sed animi
rerum, calor, ignisque, vigor nempe vivificus, quo rebus omnibus, quibus ipse iungitur,
vitam tribuit, et animationem, θερμὴ, ψυχοῦσα τὰ πάντα. Calens, animans cuncta: longe est
excellentior, et suavior cœlesti, ne dum quovis elementali. Hi enim, et comburunt, et
consumunt. Ille vero animarius, nulli accedit rei, quam non illico vivificet, animet, nutriat, et
cætera tribuat munera, quæ animalium, animatarumque rerum sunt propria. Namque
elementarium calorum, is qui subterraneus est, superterranei est proles proxima. Hic vero
caloris cœlestis est proles, et imago. Cœlestis autem calor, proles et imago est, caloris
Empyrei, Empyreus vero, calor et ignis, proles, et imago est, luminis eius, quod universum
infinitum spacium, ostendimus primo replevisse. Huic animus primarius, ac fontanus
præsidet. Ipsiusque progenies, et imago, est lumen illud cui blandissimum calorem suum
influit Mens secunda. Mens autem hæc, quæ Deus ignis dicta est, a Mente prima, et a patre
rerum omnium authore, et fonte, retulit. Non enim calor, subterraneus, aut superterraneus,
principium, calorum, et ignium omnium est. Sed hic veluti fex est superiorum, tum eius qui in
aqua, tum in ære, et in sole, et in astris, et cœlo est, et ipsius denique Empyrei. Nam quod ante
de natura, de cognitione, deque lumine nostratibus ostendimus: idem est de calore, atque igne
faciendum. Hosce nimirum in suam primissimam ideam, et unitatem per gradus resolvendos.
Nam calor qui in terra, in aqua et in mistis est, ab æreo pendent. Hic a cœlesti. Is a Sole, et
astris. Hic vero ab empyreo. Empyreus a luminis calore. Hic ab Animatio. Hic ab intellectuali,
hic a vitali primario. Hic quoque a primario essentiali. Hic itidem ab Ideali. Qui in Deo
habitat, et a Deo patre est derivatus. lgnis igitur, et calor, patris, et ipsius profundi virtus ipsa
rerum conditrix omnium est, vivificatrix, servatrix, et perfectrix. Invisibilis sui natura, sed per
visibilia lumina per ignem Empyrei cœli, per ignes astrorum ac Solis, et per calorem
coelestem, in elementa diffusum, per canales (uti loquitur Zoroaster) usque ad universi
centrum propriis quasi vehiculis est devectus, ad vitam omnibus largiendam. Qui quidem
calor, et ignis, Deus ille forte est, quem Hermes, Deum ignis et spiritus nuncupavit. Ac
forsitan spiritus ille, quem Moses, super aquas ferri dixit: eas nimirum in omnes efformans
rerum formas: et per omnia means, omnia fovet, omnia generat, omnia nutrit, omnia