DISCUSSIONUM PERIPATETICARUM T. II, L. VII
422
rorum moribus confutatio, similis quoque res est toto 2. libro
quorum aliquam partem sequenti tomo in discussionem voca-
bimus.
Tertio autem libro quae 4. capite scribit:
34
Paedotriba ergo vel
gubernator spectat subditorum sibi bonum, quando vero horum unus
fuerit et ipse per accidens particeps sit utilitatis.
Ex primo
Reipub
.
Platonis clare est transcriptum, ubi Socrates longa argumenta-
tione Trasymachi iustitiam redarguens, hanc eandem senten-
tiam, iisdemque exemplis paedotribae et naucleri et praeterea
medici et pastoris improbat concluditque:
35
Quod nulla ars, nec
principatus, quod sibi utile est, praeparat, sed quod iam olim diceba-
mus, id quod subiectis est utile praeparat ac praecipit.
Quam rem po-
stquam repetiit, subdit:
36
Neminem velle sponte principatum gerere
et aliena mala tractando, emendare sed praemium poscere.
Hoc ipsum
Aristoteles aliis verbis eodem capite usurpavit:
37
Nunc vero ob
emolumenta ex publico et ex principatu volunt continue principatum
gerere.
Numerum autem principatuum et formas Aristoteles ca.
5. sic instituit:
Oportet autem esse dominum vel unum vel paucos
vel multos. Quandoquidem unus vel pauci vel multi ad communem
utilitatem regant. Has sane rectas necesse est esse respublice, eas vero
quae ad propriam vel unius vel paucorum vel multitudinis transgres-
siones.
38
34
ὁ μὲν οὖν παιδοτρίβης ἢ κυβερνήτης σκοπεῖ τὸ τῶν ἀρχομένων
ἀγαθόν͵ ὅταν δὲ τούτων εἷς γένηται καὶ αὐτός͵ κατὰ συμβεβηκὸς
μετέχει τῆς ὠφελείας. [ARIST. Pol. 1279a.4–7]
35
ὅτι οὐδεμία τέχνη οὐδὲ ἀρχὴ τὸ αὑτῇ ὠφέλιμον παρασκευάζει͵
ἀλλ΄ ὅπερ πάλαι ἐλέγομεν͵ τὸ τῷ ἀρχομένῳ καὶ παρασκευάζει καὶ
ἐπιτάττει. [PLATO R. 346e]
36
μηδένα ἐθέλειν ἑκόντα ἄρχειν καὶ τὰ ἀλλότρια κακὰ μετα-
χειρίζεσθαι ἀνορθοῦντα͵ ἀλλὰ μισθὸν αἰτεῖν. [PLATO R. 346e–347a]
37
νῦν δὲ διὰ τὰς ὠφελείας <τὰς> ἀπὸ τῶν κοινῶν καὶ τὰς ἐκ τῆς
ἀρχῆς, βούλονται συνεχῶς ἄρχειν. [ARIST. Pol. 1279a.13–15]
38
ἀνάγκη δ΄ εἶναι κύριον ἢ ἕνα ἢ ὀλίγους ἢ τοὺς πολλούς͵ ὅταν μὲν
ὁ εἷς ἢ οἱ ὀλίγοι ἢ οἱ πολλοὶ πρὸς τὸ κοινὸν συμφέρον ἄρχωσι͵ ταύτας μὲν
ὀρθὰς ἀναγκαῖον εἶναι τὰς πολιτείας͵ τὰς δὲ πρὸς τὸ ἴδιον, ἢ τοῦ ἑνὸς ἢ
τῶν ὀλίγων, ἢ τοῦ πλήθους παρεκβάσεις. [ARIST. Pol. 1279a.27–31]
5
10
15
20
