Hrkac, S., Tractatus brevis in libros Aristotelis
Prilozi 59-60 (2004), str.175-235
189
supponat; at vcro cns succcssivum actcrnum a partc antc ctsi nunquam pro-
pric ct rigorosc incipcrct, vcrc tamcn produccrct ct accipcrct cssc, ct ut talc
cssc accipcrc non potcst sccundum omncs partcs simul ncccssc cst, quod ac-
cipcrct cssc suum sccundum aliquam partcm quac omncs alias pracsuppon-
orct, quod cum rationc actcrnitatis pugnat, ct cum rationc infiniti, ut pcr sc
patct. Ex quo patct ratio quarc rcpugnct rcbus succcssivis actcrnitas a partc
antc, adcoquc ctc.
Quaeres primo:
An Mundus sit in actcrnum duraturus?
Rcspondco: quod ct Mundus possit in actcrnum durarc cx natura sua,
cum cjusdcm qualitatibus, spccicbus, scric ct succcssionc rcrum; ct quamvis
possit ctiam dcfacto a Dco prorsus annihilari, tamcn quoad substantiam du­
rabit in actcrnum innovabilitcr vcro quoad accidcntia.
Probatur prima pars: Cocli sunt naturalitcr incorruptibilcs ct clcmcnta
ita sunt intcr sc proportionata quoad actioncm ct passioncm, ut nunquam
possint totalitcr ad inviccm dcstrui, co quod corruptio unius sit naturalitcr
gcncratio altcrius, ct c contra; siquidcm ncquit matcria naturalitcr mancrc
absquc omni forma: crgo potcst Mundus cx natura sua in actcrnum durarc.
Probatur sccunda pars: nam Mundus csscntialitcr pcndct in suo conscr-
vari a libcro Dci concursu, a quo ctiam sic accipit cssc: crgo potcrit ctiam
Dcus talcm concursum subtrahcrc, ct conscqucntcr ctc.
Probatur tcrtia pars cx psalmo 148: ipsc dixit ct facta sunt, ipsc man­
davit ct crcata sunt, statuit ca in actcrnum. Ecclcsiastici 1mo: Tcrra in actcr­
num stat. E t capitc tcrtio: Omnia opcra quac fccit Dcus pcrscvcrant in ac-
tcrnum: crgo Mundus ctc. Tum ctiam quia supponitur quod finalis Mundi
dcstructio fict pcr igncm, non vidctur tamcn possc ab co Coclos aut ignis
clcmcntum comburi; undc solum manct, quod fortc acr, aqua ct tcrra pcr
cum comburi ct corrumpi posscnt; scd ncc hoc apparct ncccssario, sat cnim
crit si aliquando rcmovcntur ct pcrficiantur, quod quidcm sic cvcnict; siq-
uidcm maximam mutationcm dum patictur Mundus.
Pro aliquorum authoritatum tam Scripturac quam Sanctorum Patrum
solutionc obscrva, quod illi solum intcndant Tcrram ct Coclum post dicm
judicii tantopcrc cssc pcrficicnda, ut jurc dici possit tcrra nova ct coclum
novum, crit quippc lux Lunac sicut lux Solis, ct lux Solis crit scptcmplicitcr
major quam nunc cst, ut inuit Isaias capitc tcrtio: E t clcmcnta ablatis sordi­
bus quibus modo afficiuntur, in sua connaturali ac pcrfcctissima dispositionc
mancbunt. Homincs autcm post assumptam bcatitudincm crunt sicut angcli
Dci ab omni intcrritu, altcrationc, ct vicissitudinc libcri, ct ab omni impuri-
tatc purgati, ac pcr conscqucns ctc.
1...,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14 16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,...61