Page 63 - Antonius Xderich: Summulae sive logica parva

HrluJt, S.• SUmlnUla.

sive

logica parva

...

Prilozi

57-58

(2003).

str.

303-386

365

dem maior in utroque SYllogismo; in minore vero sumitur contradictoria

conclusionis et pro conclusione infertur contradictoria minor prioris syllo–

gismi, quae minor iam erit prius concessa. Sic iste syllogismus in:

Ba - Omnis homo est rationalis

Ro - Sed aliquod non est rationale

CO - Ergo, aliquod non est homo.

Sic per impossibile reducitur ad syllogismum perfectum primae figurae,

et quidem ad:

.

Ba - Omnis homo est rationalis

Ba - Sed omne animal est homo

Ra - Ergo, omne animal est rationale.

Pro tertia figura hane esse regulam: Tertia variat maior servatque mi–

nor, hoc est: syllogismi pro tertia figura reducuntur per impossibile si pro

maiore assumatur contradictoria conclusionis negata et minor manet ut ante;

pro conclusione autem sumitur opposita consequentia; hine iste syllogismus in:

Da - Omnis homo est animal

Rap - Sed omnis homo est rationalis

Ti - Ergo, omnis homo est animal.

Si negatur tibi consequentia, debes assumere contradictorium illius scili–

cet: Nullum animal est rationale - et ponere illud pro maiore servata minore

syllogismi imperfecti efficiens syllogismum perfectum in:

Ce - Nullum animal est rationale

La - Sed omnis homo animal

Rent - Ergo nullus homo est rationalis

Notandum V: Ut autem sciatis ad quem modum quilibet syllogismus re–

duci debeat per impossibiJe non est observanda littera initialis, ut in reducti–

one per ostensionem, sed notandae sunt quatuordictiones a dialecticis in–

ventae scilicet:

Nesciebatis,Odiebam, Laetare, Romanis-

in quibus quatuor

vocales considerandae scilicet:

A,

E, l, O - quae significant quatuor modos

perfectos: A significat Barbara; E significat Celarent; l significat Darii; O

Ferio; ad quos omnes modi imperfecte reducendi sunt per impossibiJe. In

Nesciebatis reperiuntur quinque vocales quibus quinque modi indirecte con–

cludentes primae figurae denotantur. In secunda dictione nempe Odiebam

inveniuntur quatuor vocales quae significant quatuor modos sucundae figu–

rae. ln tertia scilicet Latare Romanis inveniuntur sex vocales quae sex mo–

dos tertiae figurae denominant, ut clarius videbitur in sequenti schema utri–

usque reductionis