Petrićeva prosudba Aristotelove prirodne filozofije
LXXVI
crtu, ne oblikuju plohu, ne proizvode tijelo, ne zauzimaju pro-
stor.
130
Glavni je zaključak druge knjige glasio: »Dvije ili više to-
čaka koje se dotiču ne proizvode tijelo.«
131
U trećoj knjizi »Della linea in genere« (»O crti općenito«) Pe-
trić je opširno izložio svoja stajališta protiv beskonačne djeljivosti
crte, i to »s pomoću razmatranjā te uređenih i lakih dokaza«.
132
Formulirao je i, kako Cresanin inzistira, ‘dokazao’ 17 propozicija
da bi u prvom zaključku mogao ustvrditi: »Nijedna crta nije dje-
ljiva u beskonačnost.«
133
Preostalih 16 propozicija treće knjige for-
mulirao je i ‘dokazao’ da bi dospio do drugoga zaključka: »Naj-
manja crta uvijek može postati većom.«
134
Aristotelovci su se lako
mogli složiti s glavnim zaključkom druge knjige, ali nisu mogli
prihvatiti prvi zaključak treće knjige Petrićeve
Nove geometrije
.
Napokon, svoje stavove protiv Aristotelova poimanja ne-
prekidnine, objavljene u razdoblju 1586–1587, Petrić je javnosti
ponovo predstavio okupljene na jednommjestu – u svom remek-
djelu
Nova de universis philosophia
(1591) na sljedeći način:
1. druga knjiga »De spaciomathematico« (»Omatematičkom
prostoru«) djelca
De rerum natura libri II priores
(1587) po-
stala je, uz neznatne izmjene i izostavljanjem podnaslovā,
drugom knjigom
Pancosmije
s istim naslovom;
2. prve dvije knjige Petrićeve
Nove geometrije
o točki i njezi-
nim odnosima prema drugim geometrijskim tvorevinama
prerađene su u prvi odjeljak »De puncto« (»O točki«) treće
knjige
Pancosmije
, naslovljene »De physici ac mathemati-
ci spacii affectionibus« (»O svojstvima fizičkoga i mate-
matičkoga prostora«), pri čem je napušteno matematičko
ruho
Nove geometrije
;
130
Patrici,
Della nuova geometria
, str. 18–26.
131
Patrici,
Della nuova geometria
, str. 25.
132
Patrici,
Della nuova geometria
, str. 27–51, na str. 27.
133
Patrici,
Della nuova geometria
, str. 49: »Risoluzione delle prime XVII.
proposizioni. Niuna linea è divisibile in infinito
.
«
134
Patrici,
Della nuova geometria
, str. 50: »Risoluzione delle seconde
XVI. proposizioni. La linea minima puo sempre divenir maggiore.«
