PERIPATETIČKE RASPRAVE, sv. II. knj. 3.
163
20
5
4. knjige: »K tomu i ako kao što kažu teolozi […].« A u zadnjemu
poglavlju: »No uvijek princip principa, kao što teolozima i filo-
zofima prirode svima […].« Au 4. poglavlju 6. knjige: »Teolozi su
to, čini se, priznali.« Reklo bi se da u tom poglavlju među teologe
smješta Ferekida i Mage: »Kao što su Ferekid i neki drugi posta-
vili ono najbolje kao prvo nastajuće. To se odnosi i na Mage.« U
drugoj knjizi
Meteorologije
na početku: »Starinci, dakle, i oni koji
su se bavili teologijom […].« To su, eto, svjedočanstva samoga
Aristotela, kojima on priznaje da nije bio iznalazačem teologije.
Međutim postoje i ova druga mjesta samoga Averoesa, u
kojima sam sebi odriče vjerodostojnost i sam sebe hvata u laži.
Običava pak svojim jezikom teolozima zvati one koji postavljaju
zakone, one koji tumače zakon i one koji tumače božanske stvari.
I tako u 3. poglavlju 1. knjige
Mudrosti
ovako piše: »I postavljaju
neki sâm oganj, neki zrak, neki vodu uza zemlju, osim što po-
stavljaju zakone.«
7
U 15.
Komentaru
o 2. knjizi, pod onima koji go-
vore o božanskome razumijeva one koji izriču govor o stvarima
izvan čovjekova uma.
8
A u 30.
Komentaru
o 12. knjizi: »Ako ne
bi bilo istinito što kažu oni koji govore o božanskim i naravnim
stvarima […].«
9
Dakle zaista je iz dovoljno mnogo Aristotelovih
i Averoesovih svjedočanstava jasno da je Averoes počesto zabo-
ravljao i na sebe i na istinu.
Pače i da ne postoje ta Aristotelova svjedočanstva, pače i da
sam sebi to pripisuje, mogli bismo – da i ne spominjemo npr.
Kaldejce, Židove, pa i Egipćane – iznijeti da su među njegovima
od Grkā Lino, Orfej, Musej, Hesiod, Homer, Epimenid, Palefat
Atenjanin, Aristeja Prokonešanin, Euganon Cirenjanin, Abarid
Skit, Antimah Heliopolićanin, Ferekid Siranin i nemalo drugih
7
Usp.
Aristotelis Metaphysicorum libri XIV cum Averrois Cordubensis in
eosdem commentariis
, str. 6r.
8
Ibid., str. 35r.
9
Ibid., str. 315v.
10
25
15
