128
primae propositionis, scilicet quod vult probare trian-
gulum posse collocari super datam rectam lineam,
tamquam passionem ipsius lineae; et arguitur sic: nulla
species disparata
100
cum alia specie potest esse eius passio.
Sed triangulus et linea sunt duae species disparatae
101
.
Ergo triangulus non potest esse passio lineae. Maior patet.
Minor est Porphyrii in capitulo de specie, ubi dicit, quod
triangulus est figurae species, linea vero recta, cum nul-
lam superficiem claudere potest, figurae species esse non
potest, quamvis Aristoteles primo Posteriorum textu com-
mento 2. dicat, quod triangulus est passio lineae. Solutio:
argumentum peccat per fallaciam aequivocationis. Quia
neque Euclides, neque Aristoteles volunt, quod triangulus
sit passio lineae, sed volunt, quod ipsa collocabilitas trian-
guli id est ipsa aptitudo lineae ad triangulum et ad omnes
alias figuras super ipsam constituendas. Et sic cessat et
dubium et contradictio Philosophi et Porphyrii et Euclidis.
Primo notandum est, quod trianguli passio est habere tres
angulos aequales duobus rectis, ut in xxxii. propositione
primi huius. Quae propria passio est in actu et non in
aptitudine, quamvis risibilitas, cum sit in actu, iam non est
passio, sed accidens per actiones. Ex quo notandum est,
quod quaedam passiones mathematicae sunt in actu et
quaedam in potentia: [g4] in actu (ut quod triangulus
habet tres aequales duobus rectis) et quaedam in aptitu-
dine (ut divisibilitas lineae in infinitum); quam infinitatem
naturalis sponte repudiat. Haec tamen duplex natura
passionum etiam in naturalibus reperta est, ut risibile in
aptitudine, sed albedo cigni et nigredo corvi passiones
sunt in actu. Quamvis Philosophus in post praedicamen-
tis tangat hoc exemplificando de caliditate ignis et albedi-
ne nivis dicendo, quod quaedam sunt a natura sic datae
100
corr. ex disperata
101
corr. ex disperatae
5
15
20
30
10
25
1...,55,56,57,58,59,60,61,62,63,64 66,67,68,69,70,71,72,73,74