368
BIT I SUVREMENOST
ODNOS I SVIJEST
KAO SVJESNI BITAK
(BEVVUSSTSEIN KAO
BEWUSSTES SEIN)
siti spram bića i
odnositi ni spram
Što, nadalje, znači Marcov stav: »Za
životinju ne postoji njen odnos spram
drugih kao odnos«? To znači da se ži
votinja, budući da se ne može odno-
spram bitka, samim tim ne može
sebe same, da ona ne može biti
pri-sebna, ili što je isto, »svjesni bitak«, slobodni bitak itd.
Naravno, to ne znači da životinji nedostaju »psihički pro
cesi«.
Iz navedenog Marxovog stava, koji sa svom dubinom
izriče bitnu razliku između čovjeka i životinje, proizlaze sva
ona j e d n o s t a v n a i za čovjeka b i t n a određenja što
smo ih pobrojali u odjeljcima spomenutog našeg članka: »Od
nos čovjeka i bića«, »Odnos čovjeka i bitka«, »Bit čovjeka
kao svjesni bitak: čovjek kao biće r a z - s t o j a n j a (distan-
cije) i p r i s t u p a bićima, čovjek kao biće koje iz sađrža-
nosti među bićima i z - s t u p a k bitku, čovjek kao biće
m o g u ć n o s t i , kao biće b l i z i n e , kao p r i - s e b n o ,
s a m o - d j e l a t n o etc. biće — jednom riječi: kao biće
čija je bit — pro-iz-vodnja.
ODNOS KAO PROIZVODNJA
Promislimo sada kako iz
navedenog Marxovog stava
proizlazi to da je odnos — p r o i z v o d n j a ( pro-
-ductio). U bitnom smislu »odnos« je »vođenje« (duc-
tio), jer čovjek kao inter-pret, posred-nik5 između bitka
i bića u odnosu p r o - n o s i bića iz bitka i ujedno
bitak odjeljuje od pred-povijesne sadržanosti
u j
bićima.
Ovo nošenje ima smjer, ono nije puko nošenje, ne
go v o đ e n j e — dukcija. Kad kažemo da čovjek
bivstvuje razliku bitka i bića, ne znači to samo da je on
njen nosilac nego da je i njen voditelj (ducens). ., u svijet.
5 Tj. biće razlike.
