Page 447 - Benedictus Stay: Philosophiae recentioris versibus traditae, libri X, tomus II

C ZZ *• . ComprcfTio rtt dignitas ,77^7 vis comprimentis , In ratione
vis rcpulfivx rcciproca fimpJicidillantix cli >n Z Z i , & Z Z - i - Z Z 1>
cumprefiio ut vis comprimens • lJro quavis alia ratione reciproca vei directa
fatis clt poncic pro ni (uum valorem , Si obtinetur cx ca formula valor di­
gnitatis> qui tamen evadit infinitus , fi vis rcpulfiya fic in ratione dirclta du­
plicata di/lantix > fallo iuZ Z — 2 . Sed hxc innuillc fit fatis .
4 1 5 Verum in Natura ca Icx virium non poterit extendi ad omnes diflan-
t ia s. Nam in lecclVu deveniri debet ad vim attraltivam gravitatis, qux agic
in magnis di/laniiis , & in accdlu > faltcmin acrc, devenietur itidem ad
vires etiam attractivas , &: alternatas 5 namconllat ex pluribus obfervatio-
nibus in primisHalefii in Statica vegetabilium , pofle acrem reduci ad fixita-
tem , quod indicat , licet non ncceffarioevincat , amitti ibi claflicitatcm ,
vi rcpulfiva verfa in attraltivam j Si omnino non clt verofimile puncta aeris
efle iu mea theoria in ultimo arcu rcpulfivo afymptotico , nec vero is ulti­
musarcus in mea curva exhibet accurate rationem reciprocam diflantiantm .
Sedca patebuntmagis polt meam theoriam explicatam tomo 4 .
41 CAdhuc tamenpoflunt punita aciis efle fub arcurcpulfivo fervante il­
lam rationemreciprocam diliautiarum quam libuerit proxime » cujus arcus
amplitudo ad reliquum intervallum ufquc nd dil antiam zero fit major in qua­
cumque tatione utcumque magna, S i co cafu dilatatio, & contractio fequcrcutur
legem comprclTiouis rcciprocx vi comprimenti per intervalla utcunquemagna,
&• utcunque parva in quacunque ratione . Hallcyus ccnfuerataerem comprimi
non polfc ultra rationem 800 ad 1 i led Halcfius ipfum comprcfiit in ratione
iS 38 ad i,& juxta expofitamtheoriam nulla e/l ratio, ad quam incompriflionc
deveniri 11^11 pofiit j verum ubi ad ingentenj rationem deventum fuerit, mo­
lis ita imminuta: menfura iniri non poterit, ut cum vi comprimente compa­
retur . Dilatationem aeris immanem fanc ipfaetiam experimenta docent , Si
Mcufchembroekius cenfuit, aerem in quibufdam craflioribus experimentis di­
latatum fui fle in ratione 4 0 0 0 ad j » Boylcus autem fola fua expenfiva vi dila­
tatumin j atione 13679 ad j , quem tamen cenfuit efle ultimum terminum
dilatationis ita, ut ad cum/latum redigi debeat in vacuo nulli vi comprcf-
furn . At id quidem nullis experimentis conflare potcil > nam aer aj ingen.
temraritatem redaltus fenfum effugit . Newtonus fanc lococitato num. 407
ccnluitin immenfum rarefieri , Si quidem fervata eadem lege , ac unum 110-
/hi acris dictum delatum ad diftaiuiain femidiametri terrcllris debere ira
rarefeere , ut fit par implendo toti circumquaque fpatioa Sole ultra Satur­
num , & ccnfctultra cam altitudinem unius femidiametri terreftris acrem ad­
imerarefe re in immenfum magis, quadc rc hic aliquidinferius .
4 1 7 PendetautemNcwtoni calculus a theorematis propofitis ih adn. ad
verf. 1097 , pertinentibus ad progreflionem » qua aer attenuari debet afecu •
deudo a fuperficieTcrrx* • Eas progrcfljoncs Newtonus definivit in propofl-
tionibus ;»1 , Si i j 11b.2 , ac carum fcholio • Kcm aliquanto generalius hic
cvojvemus analyfi , Scconftmltione geometrica •
-71 8 Sit CA in fig.46 femidiameter Tcrrx produltaindefinite in G . Ot* F»
dinar* DH ad curvam V llM exprimant vim gravitatis debitam cuivis dirtan-
A D L I B R U M Q U I N T U M 429
x