Page 392 - Benedictus Stay: Philosophiae recentioris versibus traditae, libri X, tomus II

374 S u T P L E M E N T II M
2 ; i Patet igitur vim gravium terreftrium pergendo ab aquatore ad poloS
doberc augeri, & patet , in qua ratione progreji debeant ca inerementa , (i
Terra liomogcnea fit cum aquis , & fi paribus a centro diliantis fit aque den-
fa , utcunquediverfam in diverfis diflantiis habeat denfitatem . Porro mi­
noremclfc vim gravium prope aquatorem , quam peryendn ad polos , cx ob-
fervationibus a Richero primum inftitutis in infula Cajenna , & Parifiis , tum
ab aliis pluribus vidimus fub finem tomi i , uhi & Nofter a verfu 1725 ad
20(54 , & nos in adnatatiimilnis in ca loca fufe egimus de eo argumento,
ac Hucjcnianis meditationibus expolitis huc refervavimus ca , qua ad New-
toni ihconam circa idem argumentum pertinerent > quod quidem iiic pra-
ilitimus • Notandum tantummodo illud , rationem hanc , in qua mutatur cx-
celius vis fupra vim in aquatore , habere locum etiam in theoria gravitatis
«onltant s , quam Hugenius conlideravcrat , qood quidem facilc demonftrari
potelt , couliderata , & ad direitionem debitam redafta vi ccntrifuga , qua fo-
!a in ca hypothcfi cumconflanti gravitate compofita vim gravium perturbat j
fcd varium effe abfolutum diferimen vis gravium ab aquatore ad polos , cujus
latio ad vim lotam pofita m ad » ratione gravitatis fub aquatore ad vim cen-
triiuzam ibidem efl in hypothcli gravitatis conlhntis —— , vcl proxime — «ni-ii m '
■j: dj : c : ; in theoria gravitatis Ncwtoniana cum homogencitate — iuxtanu-° 4m
mcr. ; j j , & :n cadcm theoria, fcd pofito nucleo hetqrogcnco , cft adhuc
majus , vcl minus, prout nudei denfitas rcfpctlu denfitatis lluidi fuerit iti­
dem 'major vcl minor juxta num* 2 j 8 ,
: ? a Ad inftit.-.endam comparationem cum obfervationibus, uta.r cadcm
mrthodo , quam adhibui in illo opufculo Expeditionis Litteraria, qua qui­
dem unico intuitu ftatimpatet, an obfervationes incrcnicnti gravitatis con-
fcntiaiu emi theoria , & quam ellipticitatcin exhibeant bina quavis ex ip­
fi' . Ad habendam ellipticitatcm per binas quafcunquc fatis cft invenire
differentiam virium in aquatore , & polo refpondcntem differentia ipfa-
rum , faftis, ut differentia.firmum vcrfortun latitudinum duplicatarum lo­
corum , ttii obfervationes in/litu tt fu nt , ad duplum radium , qui e/l finus
verfus dupli quadrantis , feu Jtm icircu li , ita differentia virium obferva-
tarum ( proquibus viribus exprimendis adhiberi poffu.nt ipC? longitudines
obfervata pendulorum ifochronorum , ipfis nimirum proportionales ) a d d if­
ferentiam qutfitam debitam toti quadranti . Ea differentia d‘ vifa per vim
in aquatore exhibet fractionem gravitatis , & vis in aquatore inveniri poteft
ex illis ipfis duabus , faciendo , ut eadem differentia finuum verforum ad f i ­
num verfum alterius , ita ea differentia virium , ad quantitatem demen­
dam a v i, cujus fiitis verfus affumptus e ft, ut habeatur v is in tqu.it o r t . Sed
cum ca vires a vi in aquatore parum admodum differant , alfumi poteft pro vi
in aquatore vis altera, utilia, qua aquatori elt propior, & ad calculum
numericum facilius inftituendum alfumi poffunt dimidii finus verfi, ut produ-
plo radio adhibeatur radiusfi.nplex • Habita fraitione gravitatis, fi ea aqualis
obvenerit valori five j ux » num. 1 j 1 , ca ipfa erit dlipticitas quafita j
iccus ca abla:* i)b tjas vsiwis duplo rclinqtjct. e!!ip:icka::m juxta numerum
jWdCii) •- 35 ? J»D)