18
A R I S T . M E T A P H .
vt videre eft Libro Qui nto,sub stantia tamen et ratione,
et cogn i t ion e , et tempore, & natura omnium alioruin
primum e ft. Quo ad praedicamenta vero jide f t l o g i c i
loquendo ait, Aliorum praedicamentorum nullum eft
feparabile i t a , vt per se dici posfit: at praedicamentum
substantiae separabile e f t . In trito vera ac communi
m od o philosophandi omnia prfdicamenta saciunt se-
parabilia,cum dicunt quantitas,qualitas,etnon dicunt
quantum ,qua le . Quantum, et quale ideo non sunt se
parabilia,quoniam semper alicuius se esse prgseferunt.
A t quantitas,et qualitas quid separabile d ic it. Subftan
tiam ratione efte primum hac ratione patet. Quoniam
in ratione quorumcunq; aliorum,rationem substantiae
incise neceue eft. Sicut cum quis volet definire,album,
necefte eft, vt dicat cuius substantia fit illud album.
I tem substantiam effe cognitione primum hac ratione
probat . Quon iam tunc magis scire putamus,cum quid
i i t ignis,aut homoscimus,quam cum qualis,aut quan
tus. Et haec eadem ; ideft,quale, et quantum tunc magis
scimus,cum quid fit quale,aut quid fit quantum cogno
scimus. Postremo suo more haec vera else probat alio
rum au thor ita te , inquiens. Quod quoque tam o lim ,
quam nun c ,e t semper queritur, semperque dubitatur
quidnam ipsum ens fit ? hoc eft,qug nam substantia fit?
Ex quibus antiquis quidam aiunt hanc substantiam vnu
esse
j
quidam plura esse quam vnum. nonnulli finita ,
nonnulli vero infinita, de quorum opinionibus in Pri
mo Libro suo ordine agit. £x quibus totum hoc Ca-
put concludens ait. Quare nobis quoq; maxime,et pri
mum,et quodammodo solum de huiufmodientejideft
substantia quidnam fit speculandum est,
C A »