. . ( XU.J
vi inersin;
\
immo ca nisnl esi aliud , nisi ipfa vis inertia: de
terminata a procedentibus dispositionibus, nimirum vel a
primo flatu, in quo eammateriam Conditor posuit, dum con
deret , vel ab actionibus potentiarum, qiuu in illam ege
runt prius.
13.
Potentiarum nomine intelligimus eas causiis , qua:
per actiones fu,is flatum corporis mutant, qux cum illuti
determinant ad habendam aliam celeritatem in aclu fecun
do , dicuntur producere in ipfo novam celeritatem in actu
primo . Actio momentanea
qua hate velocitas generari
concipitur, dicitur vis activa , qua: nobis quidem e(l unica
v is , a Leibnitio autem vis mortua dicta esi. Ejusmodi po
tentia* sunt impenetrabilitas in collisione corporum, ii per
contactum Jiat : gravitas in accessu ad centrum, vel ad aliud
corpus: ca causa, qua:, si partes quorundam corporum.-,
ad
Cc
plus a*quo accedant, eas repellit, si recedant plus
atquo, ad se invicem adducit, & dicitur vis elaclicn • catifa
pariter adhresionis particularum corporum , qua unius mo
tum altera sequitur; causa oblidens compressioni quorun
dam aliorum corporum , quar figuram amissam non recupe
rant , & mollia dicuntur; & aliae ejusmodi, st qua: sunt .
14.
E:e pariter potentia: possunt reponi vel in libera Dei
lege, vel in alia conditionnta exigentsa quadam essenti ac ip
sius corporis, vel etiam a Peripateticis, Ii velint, in qua
litate quadam, salvis proissus phRnomenis • In quocunque
enim physice lita’ smt ejusmodi potentia* , modo eandem_,
velocitatem in actu primo generent in corpore , sive ipsum
"c|d eandem celeritatem in aclu serundo determinent, eadem
semper motuum phamomenn liabebtmtur . Quanqitam autem
hic & aci ion is , & generationis nomine utimur, tamen nul
la vera , & physica aclionc , aut productione esi opus , in_>
ea generatione velocitatis in aclu primo; ut ipsa celeritas
juxta ideam , quam dc ea tradidimus, non ess aliquid , quod
physice producatur, jk,de novo adveniat . Habetur abunde
per prassenfem combissationem illius vel legis , vel exigen
tia; condition.itie , in qua vis inertia* lita c ll, cc illius alte-
