Page 423 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

iLTDritu.s^ corpcris phyfar, potentia vitam habentis. Actus primus,vtipfwr.et in codcm capite explica

'xVmacd- uit,cft forma,& vcluti habirusquxiamtaccus fecundus cft opcratio.TuncJiecat iicargurren

tt» optr.

a

* rari; Kationaiis anime,qux fubcommuni animx definitione coniprehenditur,Iccuduin Ari

j j ;.b!deAni ftotelrm.cft aaus primuscorporis phyfici.ergoeadem hormrti no fccundum operationem»

J &

perfolaniafriftcmiam.fcdpcr mfbrmntioncni,& fccundum fubftanriamadiungitur.Cd-

- * i • ■fccutio cft manifcfta;i:uonjam nauta,qui naui afllftir.nunquam actus primus ipfiusnauiscf

fc cicetuncius enim actus primus eft forma ilia,fcu figura,qua in efle nau is cfiftituitur. Q

j i

<•

•

a

rc fi rationalis anima cft vereprimus humani corporisac<us.opuscft,vr ad iJluci non vt ntu

! raad nauim,fcd vt forma,& figura quidam ad eandem, fc habear: hoc c/}, vr quemad*

moduni forma nautsnaucm meflenauisrira ratiOnalis anima hominem mcflchols cor.ftj*

Pcf?on(?<',p ruat. Audire mihi videor Aucrroiftam aliquem rcfpondtrcm,communem animx definitio

Awjroiitji. nern>at1 Ariftotclc traditam,ix>n vniuocam,fcd xquiuocam cflc,& propterea quanuis ratio

nalisanimn piiinuscuam fit humani corporis aiftus,nonco ramen mocoatftum piimumil

lam

ci

fle putandum eft,quo anima fenricns aftuseft primus b;*lluarum,& vegeulisplanta-

,

rum:hx cnin; informantes lormx funt,illa ve ri tantum afHftens. Diciiur autem iiocmudo

atftus primusjquoniam homo ina£tum fccundum,fit>: proprium,qui eft

o p e r a r io ,

feu intellc

dtio,exire nunquam poreft,nifi iilt rationalis anima,veluti a&us quidam prjmu.sprxftoad

Cor.fuutio. fir. C e n t r a

hancri-fponfionem argumentor,verbis ipfiufhiet

A r if t o r c lis

, locofupv

liu s c ita

to ,

oflt micndo,rationalem animam,ea potiflimum ratione,qua primus cft humani corporis

altus,non eftcfoi mnmafl:ftemcm,fcd informantem. Etenim Ariftorcles communem quam

dtfiniui

N:u nr »mCUI

4

/£•

Quod rationalis anima fit forma informans,

UIIIIH *' II.KN IJ.VI I')

1

«.U

lilt.UkVlio MI I Ik Itt'

.

|

r animam.fbrm.iin primum,mox ad maiorem explicationem,adcum appdl.uiit:qu£

ildem

aiSum

nomine ponflimrim cndelechixfignmcauir.

Iam

vcr6

cndelccliia

nor. cft

z-

»corporis,aut rej,cui adiungirur.Sic igitur argui

vste Stc «dum AriOorc!cm,cfta£his,& fonna illa humani corporis,qux appellatur crxlrlechia,igitur

de fulu» cx

non cft fubftantia perfc cxiftcr.S,qux liumanocorpori prxftoadfitifcd cft humani corporis

pkm c*i

i-

perfc# j0j&

3

bfolutio,eftque id»rarione cuius corpus iilud.cui cft annexa, humanum

&

cft,

Al iAuerteI & appella tur.arque adeo cft forma informans,& r.on folum atfiftens. Diccnt Aucrroiftx,ra

S E £ ? £ ; rionalcm animam hominis quidem peifrdlioncm eflhab ca cnimhomo perfebiflimum rc-

1h jj. cL«r.'Cipir gradum,qui ci competi:,qu.i homo eft,vraflcrit Mirandulanus lih .jjj.Eurrfjon is lin-

•^

guJariscerra:rtinis,Jccr.t.& tf.non ideo tamen fcquitur,vtcadcm iit/bona informans: nam

& nauta nau:s peitecrio dicitur,qux/?ticipfoab:quc vlla recta operatione vbique iaccrct;

& ImeMrgcntiadicirui pcrfecriocxlr,quod abfque »Jla:orpcns»& immobile maneret,ncc rc

rum inferiorum caufa, per c; 'ismotum,exi ftcrct:tan-.en neque nauta ef: forma nauis infor-

ccnfutit.o. mcnj.r.cquc Inrclligtntiacft forma,qux det cflc cxlo. Poffcm cx eis hanc rcJponfioncm rc

fcllcrc.qua* proximi fatu multis probauunimirum,hominem en ratione,cua homo cft,ma-

^js,ncc mr.ius fufeipere :ior. pof;c;& proprerea fi per aliud cu;pp:am,cuA:n per rationalem

animam,in efTchoministonftitutuscftinullam amplius ab aliquo alio perfeccioncm rccipr-

re poreft,ad rationem hominispcrtmcnrem.Nihtlominus,quia nunc in Ariftorclts autorita

ribus vcrfamur,hancipiain rcfpon.'ioncm ciufdem Ariftotelis verbis infringere libet, noc a

fexpcnduiir jam citaro capirc difcedcmus. Etenim in tex. ^.apcrrilfimts verbisdoccr» r.on cflc quxrcnca

toc an

rrJ'

caufam,curex amma,A corporc hat aliquod per fc vnum;& rationem ftarim reddit,quia. f.

anima cfc actus,corpus vero porenriaiquxcunquc igirur vr actus,& potentia, vr forma,

Sc

'

ArgrTi

tx

eo materia inuiccm fc habent.hxc.ait Ariftotdcs,aliquod per fc vnum conftinmnr. Arguamus

nunc fic,ex humano co rpo re i rarionali anima alrquid per fc vnum conftituituricrgorano

, .

„

nalis anima eft forma informans,non autem alflftcns. Probatur confcqucntia;quiacx nau-

ra,&: naui nop fi: aliquid perfc vnum:nauis enim per /e ipfa cft aliquid vnum,<

3

: pariter nau

ta. Similiterex IntcJ!igcnria,&orbenon fic aliquid per fc vnum; quoniam tam orbis, quam

Jnrelligcncia i:i feipfls p;rft.*cra c;uxdam entia fur.:,nec alterum au alterius conftirutionern,

&abioluiionem ncccflario exigitur.Cum igitur cx rationali anima,

3

chumano corporcftic

aiiouod per fe vnum,iam plane fequitur,non efle illam formam affiltenterr, fcd informan-

cnctut 7 i i tem.Scdpi xrerca accipiamus exemplum,abipfomct AriJlotclcinn:xtU7»i.jmcitato, pro

* .*• j

,

.

politum: