Page 434 - Benedictus Stay: Philosophiae recentioris versibus traditae, libri X, tomus II

41(5 S U P P L E M E N T U M
nc bcnemcrentiflimus. Miratus funi fanb hxc eadem, ad qux jamdudum maxima
cx partercfponfum fuerat, rcfponfionc ad reliqua xque tacih , & patente ,
cjuam hic produxi, iterumab alio fummoviro proponi in lJarifienfi tncyclo-
pcdiain articulodc figura fclluris , & addi illud , irrcyularitau obelle ipiam
dierum -c nodlium longitudinem , qux alt tudini poli rcfpondtc ubique . Lon­
gitudo ejufmodi pendet a nfinctiouibus horizoncalibus > qux inna plura mi­
nuta prima incertx funt» & v.irix 5 cuin ab iis pcndcaiortus , & occafus So-
Iis , Ci cx immediata observatione deprehendi debeant, qux quidem refra.
ftionesid efficiunt, ut rc ipfa dierum » ac no&ium long tudincs , fi rite ob-
ferventur , cum altitudinibus poli nequaquam confentiant . Deinde fi ortu*
ipfe xftimandus ctl cx horizonte phyfico, ab alpera Telluris fuperfioc defi­
nito , hxc ipfa afperitas obfer vacioncin perturbat» iata eniin admodum ca
loca funt , qux & Orientem c mari , & Occidentem in mare Solem intuean­
tur . Si vero horizonccm definiamusdu&o , vcl concepto plano ad dircttio-
nem gravitatis perpcndiculari s tum vero deviatio penduli, & irregularitas
curvx xquilihrii utcunquc nvagna , nihil prorfus, nec d>crutn longitudines ,
nec ullas alias obfervationes aftronomicas , immutabit . Cum cnirn ip'a poli
altitudo per eandem gravium dirc&ioncm definiatur , perquam is horizon ;
omnia cxJcftia phaenomena » qux ad horizonccm , & meridianam pemnent,
ibi habebuntur eodem prorfus patto > quo Tcllutc fphxri(ca haberentur in ii-
lo aliopundto fuperfieiei ipfius Tcrrx , in quo rcefca illi fupcficiei perpendi-
cularis parallela eflet vcrticali huic dire&ioni gravitatis : nain hxc vertica­
lis re&a tendit ad idem pun&um cxledis fphxrx , ac illa , cxillente nullo »
refpedtu ingentis diflantix» intervallo locorum, quorum alteri verticalis re&x
directio deberetur fine ulla deviatione , alteri debeturob deviationem , dc
irtcgularitatcm curvx aequilibrii • Diliiu&io figurx xquilibrii , a reliquisbi­
nis , quas nominavimus num.372 , omnes hujufmodidifficultates omnino fum-
inovct .
577 Atquc ex iis omnibus patet»quantum poflit praeoccupata , potifiimum
dc regularitatc opinio » ad perturbandam rcftx invclligationis rationem »
apud do&iflimos etiam » Si ocnbcifQmos viros, ac in metaphyficis meditatio­
nibusvcrfaciflimos , quee fxpc ad prxmacura judicia mentesminusin aliud in­
tentas impellit . Id ipfumaccidit fuperiorum aetatum A(ironomis » interquos
habentur multi , eorum potifiimum , qui poftrcnVis hifc duobus fxculis flo­
ruerunt , uti Copernicus » Tycho, & vero etiam Riciolius nollcr, maxima
& ingenii > & eruditionis > ac dodlrinae laude pol entes , Si maxima etiam in
obfervationibus afironomicis infticucndis »,'comparandifque (olercin prxditi ,
quibus ad Aflronomiam rite excolendam obfiitit plurimum prxoccupata vcl dc
xquabili aflrorummotu , vcl falcem 'dc circulari orbium forma , & prxjudica-
cata opinio . Ac & hic quidem notare , & admirari licet humanx gentis con-
ditionem ubiqueuniformem , qux per crebras poficioncs falfas , crrorcfquc
atquc errorum corrcftioncs multiplices > poli erroneas obfervationes, erro­
neas etiam ratiocinationes multas xgre demum per longam obfervationum ,
& contrariarum opinionum feriem cnicaiur ad veritatem • Longe adhuc ab­
itimus a vera figuraTelluris fatis tuto definita , & cognita , ad quam non nifi
poft aliasobfervationes plurimas ,in plurimis Tcrrx locis infiitutas dcYcnic-
mus oiim > vcl noftra potius aliqaando dcvciiiccpoficritas .
378 Hu-