Page 142 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

3:10—i probatn»cicArift.fnla.nficponemusinliqiias vercyqua? magis intim6ad rc- hanc arti

:c vidciuur.cu tic ronibus.tum cr Arift,aucoruatib.cofirmabimus.Primaigirurpropolitio ProtmeriRj

uthxc; Ocium nulta rj>ccic^niina: animatum cft,ncc vllam pro: f.is informantem formam

habet* Srcunda,quiulxroibispropnainha[>ec Inrciftgeikiama.Ti/h-mem, .-i qua tum vt i>,i-nj ?rg.

abclfidcntcjtum vtd finalicaufa moucrur. TertiaJnrcJigrntia primi orbis non cft cx n j p" r“ "V

mc:ofccundarumIntclJigcntiamnufedefJnbfolurcprtrna Intel jgeiiria>quc vocatui Deus. T«ui.4*

Quarta, InrclJigcnri* omnes rthn prima,quam frcundx.vr per fcatrernx, & ncceflarix, ita Quwu.

virwrcHiiiw prxdirx fu;it.Qmnrc:,qudfupcrior cft aliqua Intclligenria, co perfectior dici- q^m .

rurideo In tdligcntiaprimiort>isomnium pcrfaftilfima cft. Sexta,omnes inferiores Jntelli s«u.

genrir cx

Cc

habent moucndi vijturemiramcrfi omnes fuas operationes in fuprtmain Iutd -

ligetiam,tanquam in optimum quiddam»& finem prxcipuumdtriganr. Hd id is multis pro-

"

polionibus, qux folum a nobis, vr dix imusjfocilio; is1ntelligcntia’ caufa,po/it* funt: non-

r.ullas taiuiim probabimus,cx qu:bus propofirxditficiilratisenodario pendere potirtlmum

Videtur.Probandum igitur prim6 cft, Deum,qui abfolutc primum moues nuncupatur,mo-

ucr: primum orbem in genere cau far finalis. Etenim Deos,cum perfe&ifsimusfir, incogc- bttnin pene

nerecaufx moucrcdrbcr.quou omnem iniperfedionem excludit, quodque parfbdione ma jf5ctu

xitrain indicar;hoc autem eft genus caufa: Knalisugirur Dem mouer primum orbem, in gc- Arg. piimj.

nere caufx finalis. Minor propourioperfpieua cft ex 2. Mctaph,tcx.8.acquc ex j.ciufdem

operis libro tcx.jj.vbi habemus,conditionem finis,effebonum,& cum,qu: finem aufert, bo

num pariter aufrrreicum finis iJiud fir.cuius gratia extera fant,& grarta boni eunda effe01 *

cantur.PrartcreaiUc Motor,qiiid.mi mouer,omnind feruaturimmobi!is,moucc vrfimsrfed Arj.fecuil

Dcus.vr inreron-incsconflar.abomni motu prerfusimmunisef;:crgodiim moucr,v: finis,

mouer. Maior propontio elicitur cx Ariftocele 1a,Mctapj.rex.jtf.vi>icxptdG$ ve:i>isaiTc-

rit,ca,nux mouenr,quatenus amantur,& defiderancur.moucrc non mora, hoc cft immobi

lia pcnjtuseiTe:coiicludi:quc»primumprincipium,ejuodcft Deus,mouere,vr amatum,&dc

fidcratum,vt appetibile,&jnrcJUgibile.Rurfuslira fc habet Deusad vniuerfum, vrRex ad Arg-tertiu.

duitatem,& Rcgnsicfl enim princeps vmuerfi;imtnd etiam vnus princeps, vt docet Arift,

1a.Mcrapli.rcx.v]rimo: fed, vt confla: apud ipfum j.Meraph.cap. 1.duitates, & Regna re

fcrur.tur ad prindpen^vr ad fmcjigitur ea omnia, qua1in vniucrfo funr, Deum Opf. Max,

'Di/putatio Otiati

a

\

13 7

«fuprem?

vt fcUiectfuosorbcs in genere caufe nnalis circunuoluant.oon igitu. hoc idem a fuprema In

tdugentiarcmoucndumcft.Minoi propofirioelidtur cx A rift.; i.Mcraph, rcx.48,vbi do-

ccr, IntcUigcntias omnes orbibus aflflfierc.fuanimquc lationum fines cflc,

.

QF}(/)diturt D(ummstt(rcprimumorbemciumingtnert aufjtejjfcien/is*

Cfip.

IV

.

P

Robaturprctcrca,Deum cflc primum mouens jn genercquoquc caufa*ctficicntis:ratio

pfiiTirjt[cu

ncs.&atiroritatcs multe luauect arseram prxo pii asTPlTvr.rcl!cttui:cx a.TK>'l.:cx.73.v-

'

bi Arift.dccaufa effieiente apemflime verba facicns,docer,di:octscmou;'tium genera, quf

Phyftcemouentialterum quidem phy/tcum,&efi dlud, quod in

ic

ij-^o morus principium

habct:altcrum veror.oi; phy/icum,& cfi ;llud,quodmfe :pfo motus principium nullum ha

bct;quia fcilicct ita moucr,vt non moucar.ir.hoc autem cft moucns,omnium primum, pc-

Ilirj.quc immobile. Tunc liceat lic arcumenrari;Moucns,omnitim prunum, quod cft peni

tus immobile,cum dixit Arift.aliud mmJ.mfi Deumin:dlexi::dludautem moucnsdixit mo

ucrcin generecaufx cffici^tis,cum dc caufa e^firVr-te ibi loquatur; ergo Deus» cx lententia

Arif.mouet in genere caufcctHeicr.tis*

5

ocundaratio cliciturcx S.Phyf.rex.2 7.vbi A n f ad £«un<fj r6-

confirmandum pciuulganim illud theorema,omne,quod mouctur.abaliomouecur, ciu:!To

nemquandam mouentium,atque mobili jm ponitji!>icuc,v; jm*rfricuum cft ,de caula crfi-

dente loquitur; nam

fi

dc nr.c tantum locutus cfcet,non conridiisct probare, quicquid mo

uctur,ab alio moucriifed alterius gfa moueii-Multa ;gicur mouentia.atq; mobilia ibi Arif.

diuidit,& fubdtuidir,donec ad primii mo:orcperuenia:,que, :a per fc,§ cx accidenti, immo

M

i

bilem