telligunturrnam Deuscfl proprii ensncccflanum,flc abfotutc fimplcx.Sicut ergo Arift.do-
cui:,conclujtoi;cs nectiTarias .i ncccflarijs prinripijs pwlcrciita etiam docui:,illa. entia nccei
f
fjria .qux a Deo diucria funr.ab ipJo,v: ab cificicntccaufa profttifci j cum ille vete, & p:o-
ponuo. pne ncccffariuseflc dicatur. Verum feire d;bct Iauellustr.imcrfi verba
ilh y ju irt,
c r propru
nectjpirium
& t.
Soli Deo fecundum :ei veritatem,cortucniant; (nam folus DcuseiS vc
rc neccflari^>f:mpliGfIimu*l& .i nullo prod£si)oihilominus non eoconfilio ab Arifto.fcri -
ptaefle,vc Deo tantummodo caconucn;rcQutaueiir,vniucr$ccnim,Sc in abftradto locutus
cfl,ncc tunc rem vllain animo conccpit. ilren im , cum plures neccffitatis modos defcripJu-
fetjtandcm modum quedam,maxime proprium,explicauic.qui iure ijs omnibus conuemer,
qux vere ncccuaria dicuntur. Nondum autem Arift. tkhniuir, an aiiqua huius generis nc-
ccffaria rcpcriannir: vel li repet iatur,fint nc plura,an vnum rantumihac cmm dc rc i i.ciuf.
dem operis !ui.cjniubriff.niedi!pur.-bir.Idco fubcone.irjonc loquens, m /inc eiufdcm con-
*r’ *
' ecxtus(it i
f e r
igitur
a
I
kjua
pervctuA,c" immcbthA fuHt.mhtitneiftioJaitum iAutjsT*-
'
/er nAtur&m tti.cx
eiiibus verbis ciicimtis.cius mentem fuilfc, ca omnia entia, qux ipic ne-
•. ri »1•*:
T,
ccrtaria putauir,ira ncccflario, cfie,vc aliter fe habere non po.'Jinr; fed iliis proprium r.cceflt-.
■■
' tatismodum conuenire.nuUamq, proifus caufam habere ,a qua profictfcantuncuius quicc
gcnCTis,hb*i 2.oau:csfeparatasJui>fUn:iasclTcdoccbit. Tantum igitur obeft, vt aduerfarij
ex hoc ccxtisici, quod cupiunt t cliccrcpoifinrt vt noftram poriitt,iam fatis explicatam, fcn-»
° -
' tcnciam apcrrifltmi conii
nnenu
.
Rtfyovfo Aii quartAm rAtiostm
.
CAp. X VU
Q
Vnrta ratio fumrtaerat cx a. Metaph.:cx»4> cui, fi refte fatisfaccrc vefin^opus t ft
r*c - ««i
prius,vr Anft.fniam cxplicemusrdcinccps vero dtfficulraris caput attingerr.;i
r«c.v iitki. ad Arjft.£ilamamncr,nihil plane aliud, illius conrcxrus initio,docereinttfdit,nifi Met.iphy
Meuph.
fcam eiTeiVientiain fpeculatiuamjhnm&icictittrum fpeculatiuarum caput. Nam finis fc:e-
rix fpecutariux veritascfti.Mctaphyfica autem ea poniiimum.qux vcrtJTtma funr,contem
platur,videlicet priir.a rerum principia,a quibus, fic cflc, & ventas ceteranim rerum omni
no pedctiilia a::cm veriflima dicuntur, qux in caufafunr, cur extern vera fint. Quod veru
attinet ad propoiiram dilHcu!ratcm,cx hoc loco nducrfarij.ad fuam fnlam tuenda,vniuc tfa
lem hanc propoiitionem fumpferunt. Primum in vnoquoque genere cft caufa eorum om-
janiilrnfum nium,qux in illo "cncrc continetur, ac potiflimiim elficiens. Priufquam vlrerius progic-
litionljTprt diamur,tametfihxc propcfitioaliocui vera eftjnihilominus fenfus ille , quem ci aduerfui/
miiRim vno mbucrufu;non cft ille idem,quem in citato conrcxru ArifUnrcllcxitiibi cmmdocuir, rerum
re°!k uufi
vcri^ rriacflc»quiafunt caufa veritaris aliarum rerumubi rn no ticfiniuir, aliquod
cmfttu, fift. vnum repcriri ens, a quo cetera omnia, quxcunq, illaf;nr,fiuex terna, fiue tcinporana,vt
abefliaente caufa proAcifcantur.Sed fit Vera ptopolitio ineo fcnfu, quem aduei fai i; puta-
«
runt; pritmim vide.icet ;n vnoquoo; genciccffc caufam cfficicntcmeorum omnium,qux
in illo generc connnetur.facile tfi refpondcrc potTumus, id intcllij i tantum drbere <*c ijs re
bus,qux vcrecrteclx .'unr.cuiufmodi non funt res xtcrnx, de quibus mododifferimus: qua?
aQtxtcrna no fuu*,icd aliqn fbitn,v:irjj
i
Deo, vel proxime,vel alterius internetu,vt ah ci-
OWcftiOad cicn:ccaufa oriuntur. D;ccnt aduerlari), none Deus quoq; inter entia xterna priacrpatfi
Lcrur.oium 0^ i 0cr>V: pmruui ens veri iir,& appelletur ?Quirini igitur ctemorQ entium caufa cicctur?
Solutio.
Argumentum hoc re<ftequidem fecundum rei veritatem conchidcrctmam Deus re vera cft
aWo!utc pnuriimin ^cncrecntmm, atq; adeo entia omnia, tamconcicia, qj.im abitrafla,
faiiycadllta.iuillui :i!lfil6l!aira',"blpft>, v;Ta ei)k icr.:c cauTi,proJtciicuntu r. At vero apud
Arut.cuijpra^er ^iimTalta qudq, entia xterna,cc r.ccenai tapnluir,hoc argumentum non
ita concii:dc'.'jr;rc1^orT^cfcfcinln, b c um inter cterna cnua prunum quidem clfc.non
i
quo,
iupplc ipfa pcndeanr.vd facta iint; fcd gratia cuius, fupplcexerceantur,& operfrur. Quare
rnititfa Ke^ niliil a!iudcoiu:!udit,niii Deum eUc caulam finalem entium xternorum, vel etiam corun<ic
u«i.
(dcuin alijs dieerc velimus ) conlcniatrTcem. Vcnllm contra hanc rcfponilor.emduo aife-
runturargumeraialtcrum Hcruci;altcrum S.Thomx.Herucus quolib.a.q. i . ita argumen
tatur; Quod habet caufam nnalem,habet etiam caufam ctficietem, cuius gratia factum cft,
vt patet ex dciiniuooc caufx h'iuits a.Phyf-Sc 2. MetapliyCab Arift.tradita: Scdxttrna.vt
* ■
:
Cclum,
*
*
r jo
.
]n quommgcnsrecauf&i&Cs
• ■