. ruri
f u a ,
ncc habere c&c,ncc cius oppofitum,quod cft non cfse:tamen, ordine natura? priua-"
riuo.ncn cJsc eorundem prarccflifsct cfse, niti illud ab fummo.ctcmoq; agcnce impeditum
fuifict.qiiod cfse rebus c:ern:s largitum eft. Hic igitur cft tr.ori.15 crcationis,
&
cfficicndf,
quem Scoius,indodtruu Anft.pcnenuuifi eCc,putdQff; Quartum fundamentum fuic
Zi*
rund»m^nia
narc.oui pariter dirtin$ionem illam dc duplici orcine na;urc,?ofititio)& priua:iuo,in mc* z,B1,r**
diumattulu.Ewftinuuitq, r,or4efie eius,quod arternurn eft,?riunciuo naturae ordine, ciuf-
demcllb pr^ccdcre:fed ramen in fcnfu ab eo longe diuerfo.ouem Scotus arbitratus cf;. Vo> ; ■
luit emm Zimara,id,quod ai>a:rcmo cx mhitofaccuin efl^in omni natui\’ inflanti,ens erer-
n jin,& per fcncceffarium eflenta tfl,vc abaJiofiipenore pcdcat,quo no exiflcte, noc ipfum
pariterexi/icic diceretur. Rcmoto.u.per mcellcvtunvo.aquopendcrnlJudipfuiruquodpcv
cct,prim6 copcipitur, vt non enssquia verp illud ens, a quo pendet, fimpJiciter neccffartum
cft,hir.c fic,vr illud etiam,quod ab ipfo pcndct,ens perfe ncccflanum fit, dc femper exiftes,
Diwpriora iduerftriarnrn fu n iArxtu ii resciuntur,
'Caput VU t,
H
£ c
porrofundamenM^uanuIsdo^tilTimorum virorum inccnijscxcu!pta,&cnudea-
;a jin:.*non eam tA folidiratcm
habent,
quin dnobis di; ui, cuam fadllim^poflin:. Et
qticdadprimum attinet, illud ftr.c voluntarium potius, quam ex Philofophia Pcripitcti-
adcduifiumeft; nufquamcnim Arift.dcillovniuerfali agcr.te^uodvemuliquamfinemu rhon-.*.* ’
tatkmc efJidat,mentione
fecit: ncc vltum principium dEciens, aut actiuam
potentiam po-
fu::,qux motum aliquem non i cfniciat. Iam ante, cx eodem Arift.piimo dc Generatione,
tfx.
45
.monuimus,omne agens,fcudBdens cfsc neccfsaridmoucrjs:& potentiam aditiam
cfse principium tranfmutandi aLiud,qtratenus aliud,vtabeodem,lib.9.Meraph.tcx.i 3-dc-
finira cftmullibi ergo apud A: ift.hoc principium dficien5,vel aciiua potentia,iir.c mutatio •
nc reperirur. Nonnulli ex recentia ibus putarunt,acnuam pojcn:iir.i,finc mutatione,di- Nonmillorii
ci pofseex eodem j>.Meraph.tex. 1.vbi A rift.pm er illam potentiam,qua: in rebus fcnfibili- er^ ‘',otum
bus,a:c; mobilibus ineft, aliam alseri: potentiam in rebusinrellcdualtbus, A:immobilibus
Tepcriri:& illam quidem eam cfsc.qua’mutationem non agnofdt
.
Verum
fi
textum illum
Expi a t fo-
dil;gcnterconfidcrauerint, AriJt.inuenten;:, apertifllmcpronunciafsc, potentiam illam,que <*» Arift.
9
.
in rebusintdle&ualibus fempirernis>& immobilibus repcriiur,minus proprii potentiam ap , ( *p ‘ex*
pdlandam efse: veram autem,
Sc
proprie di&am potentiam eam folum dici, qux in rebus
mobilibus inucniru^cum motus,ex j.Phyf.tcx.p.nt a&us cnris :n potentia, illa igitur pote
tia,qux cft in rebus femniterms, proptctca.qubd fempercumadlu coniunch. eft, ideo vere,
&c
propiie
disftc potcntic
nomen non meretur, Hinc Arift.
1
.Phyf.tcx.3
z
,d:cebar,in rebus yn
n6
artemis cfsc>&pofseminimedifferre,vaicr.n.h^confccudo,fuh#antia crema poteftefsc; er m.Tert t<T«i
goeft:
p5tmtelligercjcrgo
intclligir; |X>reft
mouere
\
ergo
mouct: propteica fcite
admodum p<,ffCl
Arift.hanc potetism.qua'cft ir. rebus etenus,non explicauit, nifi cum d ^ ftu locutus cft.
I Iucacccdit,quod ctema non iiabet potentiam,nifi fecundum o jtd;crbisenim ume non cft
u potetia ad motum fimplidtcmed ad liunc mo;um,ideft ad l:anc reuolutionem, vetreuo-
lutionis partem. Set! mirtair.us hcc, validioreq; areumerooftendamus, Arifto.lwnc cffc-
tttax
irgu
.
*
- r
r -
«
e
n
1
- m e n e u o f t c n
ctionem.nne mutatione,non cognouifsc. Etenim tf.Phyl.oftendcre volens, motum ctcn;a aeni,Adfto.
cfse,cum iam pofuifser, atq
j
etiam probafset vmotum omr.cm rnm tnoucai, qudtn
mobile n* »gouu
prcccdcrenecc£tari
6
debere:quarfiuic cx vc:cr:bus Philoibphis, quibus cum c;Jputabat,pcv
£r'c
nertt nc moucns, & mob:le «uJla eisc, ar. 9rema r Vbi primiim animaduertere lice:, hanc nc.
Arifs.rationem quamdcmonftrarjoncn; cfse p;in;uit, per locum aboppofitis, con!)rudam
cfse;voluit igirur, faftum e/se,A: etemum,membraoppofira dici: alioquin, fi quid ab ^:crno
fieri potuifset, illa ratio nihil in fc rohojis con:inc;cr. Scc jMe*crcacontinuans Arifto. iam
inexptam ratiodiutionc:rufi ponant,inquit,vereres Piulofopiii motorem, & mobilefa^U
clsc:crgo permotum fi^acrunr,atqj ira an:c primummon.m dabitur alius motus.l quocco 0 rtewji[1.r
fccutio locum nullum habcicr, nifi vniuerfaiis huius propofitionis ventas vfqucquaq; con- pf*:cr m i!
ftnrc:;quicquid vcre,& proprie iit,per motum neccfsarid fit. Q^od vero attinetad fimpU-
cem illam emanationem,quaoi aduerfari] inducynt.vt Arift
.7
hcolo^um faciantjiiludpro- pirefcuuna-
fcftocommenticium omninocftmampraercrfimpliccm cmanationem.quf cft vera effectio
alicuius cx nihilo,quam Theologi noftn veram acationem appellan:; nullaalia datur fin>
J.
a
.plcjf
'
difputatio Septima:
'
u j
1...,118,119,120,121,122,123,124,125,126,127 129,130,131,132,133,134,135,136,137,138,...535