Page 136 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

C*.Uim,St Iiudligemie,habent ciim finalcm.vtiaincuaccfstuft; ergo habcnr eam cfHden^

tcj». Ad h©cai^umenrum rcfpondcudum eftin maiori propo(iriorjc deceptionem qua:\- s.<fi>oo,fio.

dnmla tere,quam non omnesforratTeanitnaduerrcrunr. Kienini cum fin isrr.oueat efficiens

adaliquidagcoHumjhicc po:ii;s (equitur,vt quicc jid habet caufam ciTtcicnrem.habeat pa

: v

ti<ercaufam finalemmon enimeificicnsagtr, nifi ;i imemcraphoriccmotum fuerit: indet ii

«infindere non jcecjvtquicquid habet caufam finalem, habeat ncccflario caufam ctfidcn-.

:c:n:nr>nenim/HfiscapiohancncccffifatciTi. Sed rurfurn i:\ftabun: aduerfarij; moausope-r Repltei,

undreaufa» finalis incoconnftit, vt effidens moueat ad ciHciencum, ergo quod habet cau- ■

fun rinaltnvbabec necefTari6caufam cificicntcm. Sunt ijui huic rationi ita rcfpondeant, .Soluttoilio^

fir.crn habere vim admoucndumeindcns, vr aliquid efficiar, J

7

imperfc&umillud Ar,cuius *

’

generis funt efficientia omni.nprarter Deum. Ar vcro.fi iii|id efficiens,vel agens,vel quocun

c*i'C nomincappellctur, perfctfifEinum fit, vtpo(;tonimirumco Intdligcnci a£lu, quo fe

hnemomnium inrclligir.ftatim per quar.dam emanationem,ea omnia iam confidam,qua?

ipfummet,,vt finem refpicianr; tunc non eft nece!fe,vt in officiendi actum crumpa:: & hoo

;noi/o Dcufad xterna entia fehibct. Huc accodir.oaod Deus non habet finem,aJinm a fc,.i ,

quo moneri poflir.-fcd ipfcmct cft finisomnium:ideoco pofito,obmaximam eius perfc&io-i

prm.flattiuexterancce;T;tiioconfcnuuutur.Hajcrefponfioyqux cer

D o lo ri Kefoluio no

»!..>’icexr,fi verum farer i licca^ditncuharis capi:* non artingir. Id;1©aliter refoond&utrt; sojicl*

Au*

f uto.rinale.T. cautamdupliciter fpe&ari pofie, vel penes id, quod ad efficiendummoaerur

vel penes id»quod ab cfficiente proficifcitur.Si pofttiiorc modo fp c ie tu r, verum cft,quic-

qu:d h.ihcr caufam finalem, haberequoqi caufaincilidcutem.. At f.: prioremodo

cft,

vt i::,quod efficit, finem habear, in cuius.grariam crfieiar;non ramen r.cccfle cft,vr cificicntc

caufam habear,a qua pendeat. Igtfut qu:<;quidab Iuulfigcntijs, pci C d i morum erficitur,

habet fimul caufam ejicientem,& finalem;at IntcKigetuixjpfx, qux x icm xA neceflfarif

funt, habent quidem finalem caufam faanun operationum, cffcciencemvero, acuacditar

/for.nequaquam. S.Thomasinqiixftionibusdi/putatisdc potentia,g u x ft.j.arr.i .contra.

s'

fuperiorem re^ponfentm ira ?rguinenrarar;quod!:alxt caufam conieruante, habctetiam

'om‘

caufam eflicicnrcrr.rigituifi Gc:um*& Intclligetix a Deo p£den r,vrcaufa confcruan:c,ab.>

codfouoq; pendemur,vt a caufa cfHdcntc. QuJ tueri veilcr, C$lum, Cc lntelltgenrias pen- fcefponiio.

dere .i Deo,yi:Acaufa conferuantc,negare poflaairumptumrqucniam Sol cft caufa confer-,

uariua fuilumummonrri Ulud d?icit:quia,vr ante civium cft,po.Jito So!e,cttmftatiui!:imi:,

vt cius pcrfc<frio,ahfq, vlla cfficientia,conlcquitur.Pari ratione ignis cf: caufa confcruariua

caloriSiiSc tamen illum non efficit;fed calor nb eodem tancuam proprietas qua:dam,abfquc

ytlaciTe^ione.pnofieifcirir. N ifi cffcflioncm large,fleimpropri*: accipere vellemus, vt ini-

\

to.Ku.iusdifputatiopis.animuduertimus . Sedmacis Periparcr;^ refpondebir.qui dixeru,

ralfam eueapud Arift.fLi)i

1

in:ias arcen;as,& necdfarias haberecaufam conferuantcm: ip-

ia:.c:um fatis per fe confercantur.cum xtcmarA neceffarix fint.

I *

. * > *

‘ * ..

,■ (

* *

. »

.

i p

t '

Rt(ks>njtQ&d ( } u w i , t m rMioHCW .

C ap. X V U

.

,-t

Difj>atatio Septimd\

7j i

i;acffc:>rcdc vriq; concludedumcilcr, Deum pariter ipfanun rerum nr.ruralium dficicntd M«aphy.

caufam dicijcilm prspfertim crdo in rebus naturalibus non ticcul;:ca. ius,& exteniits, fcc inti*

_

. r

jnus.Cfc neccffarius

fr.)

Sed cum antedocuilscr,pn:ram mojens,vr bonum,& amarum mo

iicre.atq; aceo;cfsebenum, & finem vniuei-fijexren:ui;i tuA ’ abeo fepai7.rumj inquirit ibi, internum,&

oatlira vniuerft,prcrer extt inum noc bomim, fcparr.rumq; hnem,bonum cciam,& finem « teinum-

intimum habeat.Affirmatijatr.quepartem tucMr, <

5

edoeer, finem iilun intimum, caod &

. ^

bouum vniuer/i dicitur,in cius partium ordine confifiere. Quemadmodum enim exercitus

duplicem habet finem:alrerum internum,& iUc quidem eft ordo.qni ve!ur; forma quaedam,

& perfectio excratus,dia,rurralteruin externum,qu; eftcux, incuiusgratiamcxrcriuspara

tus eft,6ca ouo exercitus gubernatur,

tc

regitur. Ira prcpemotium dc vniuerfo.cjccndum

c ib habet cti':m illud nntni intimum ^qui in ordine partium cius confiftit: quippe qui ordo, eil ord^cx.

-"•iii

*

'

' '

. • vdu :i