Page 150 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

circularemmotum, exteriorem habilitatem habeat i folusapp,ulfiis virtutis fupera: mentis
:J nmpliccm cius generis motum ctficicndum,atqueetiam infinitum ad tempus producen* * .
dum ifanscri^eumabfctie vllo latxke,aut laffitudjncmoueat. Huc accedir,qucd,ciim (impii
ci corpori liotplcx murus iurcoptimo aIcr iba:ur,vt initio primi de Celo Arift. docct; neu-
tiqusm carlefticorpoiiiquttf fimpiiciftimurn ert,inojus>cx pujfione.&atcracttonccompofi* , :
tu^couucniredebet. Quapropter cum Jnrclligcntia quaelibet fuo orbi ►fecundum fubiten- /
riam.prcfens fir,ab ca ipia vutus quadam cmanar^ux* proxime orbem prrcjngic,arque,il-
1.js verrucis ir.tci ucnru, orbis mgyrum pctcctqd ducitur, Nc?decf: tortaftc aliqua c:iam curc#Tfl ab
ratio huius ccnuevuon (sin Intelligcnrja moucntc; vrenim rorunda C c liSgurs.ideamcon Intel ifientia
ucrfionCm recipiendam habilis eft,qua: fi: ab eodem tn idemuta InteHigentia adeundi;mo-1 **/
taro etncicnducudonea iudicatunquia tam inrcIligcndo,quam appetendo in fc ipfam con- *. v .
ucrtiturjfe ipfam enim,vt ante di^lumcftiintcUisir,^ appetit, • . •
* . - t ♦
J^H&ntuAm vim habtat fin ii abfalnte moucndi, Cap. X /.
QVod vero ad finem attinet,quo res dilucidior cuadat,explicabimus primum modum i!
Imr.,quo finis abio3ut£ monet; deinde verd particulatim oftc.ndcmus, quemnam finem
appetant,aut cor.fcqui intendanr cglcftes globi, dum perpetua reuohitionc torquentur; vel
q u in a m v islihusfinis, qua’ ad Cadosvohiendos tatis efie vjdeatut.Mirumigiturfortaf
fc cuipiam videbitur, quomodo .*inis, qui vt plurimum a re mobili longediftat,vim vllam
moiiiccm liabeic poflit ? NiHiJomiujs expertetia docet,fiquis au: fa;ne,aut fici eonfe&us tniuOiooe
fit.idcmaue aut qtiippiam efui aptum,aut perlpicaum fontem procul afpictatj huncipfutn ft
r.icous iftis vilis non moueri folum, fcd vehementer impelli,curiuque velociiTimo incitari ^
Quantum excitct,ftimulerque Veneris appetitus, nihil cft, qncd parefadamraliquiscnim. uendi.
£;us>huc fpedans.femclapprchenfus.velperJonsrffimum fpacium nullo negociomouebit.
Appetirus iciccm gloriae incitamentum maximum»ad varios fubeujidos labores,& ad mul­
tas operationes edenda$,cflc (bJct. .Quid quan is ? Tanta* virruris,& efficacitaris eft £nts,ad
inouendum;vt etiam fi in re ipfa non iir, .*cd in fola cogitationeoon£ftat;vehementernihi-
lommus moucrc,& impellere poifit. Hinc duo notabilia eliduntur. Alterum eft finem id- Fmfc
circo efficiens mouci c,quia habet rationem boni; 6eillius quidem au: vcii>auc faltem appa- r»:<>ne™
remis. Alterum, finem,qui femperhaberiationem.boni, moucrc nullo modo pofle, n:li ab Vppareo
c‘riacnteapprchenfus fit. Quod igitur a fine mouerur,cognofcentc facultate praeditume/Tc n i. '
debet;alicquiri,fi finem npn cognofccrct,cunccm ccrte non appeterer,ncc vnquam ad illum
aflequedum rnoueretur. Equus ex.gra.virentem herbam longe profpidf, illamque ftatim, ‘r.ifivt ico-
tanquam quid bonum,& ad famem expcllencam,2rque ad fuam vitam confenjancfam ido gn*fc«Mc&
neumapprel‘.endir.proptcred cx huius iinis appiehenfionc, appetitus quidam ineo* ad jII l: prc^eL*cft!
confcqucndum,cxciratunconfcqt;i autem illum finem non poteft, nifi illucmoueaturj ideo fcxe.TJpium.
ri^iilras motnx in adumerumpif,atque accommodatisinftrumcntis» ecjuum codcm impel
Ur. Q uk yero cognitione eareur,v^lapidcs,&id genus aliati finemoueri non pofllmndum .
jum,remoto impedimento, ccorfum contendunt, quamuis locus :lle eorum ccnfemationi t7?r* ca:«r*
uloneus fic.ab illis tamen intcntusncn cft, fed ab vniuerfali natura i bineque fit, vr appeti- mouenaa k
tus lapidis, ad inferjm locum, pure naturalis,ad differentiam appetitus animalis, fic ratio- ";rr/*i;Vaiu!
nalisappelletur. Pa;crigitur»quonam pacco finis,vel a part:culari*vcl ao vniucruii agente u iiitcato.
app:chcnfus,vim habcarabfolucemoucndi. ,
» ' ♦ * * ^' * * .
J^»9wodo Deui primum Cechnn, & rtiu ju i lnttllsgtKts& inferioraerbes 'm gtxtreccnft " v-
fim ia tiriunduiAM . Cap. X I I .
N Vricverdqualifnam fi: primi Ca*li,ac relicuorum etiam oAtutnnppctitus.cuo in gc , ,
nere caufa» nnalis,ad arternummotum indtantur, vberiore r.obis fermone promendi! -
cft. Illud ramea in primis noifc diligenteroportet,ctmi,fecundum communem roqucdi mo Qutr3t^ne
dum,appetitum in Gdoftatuimus.slluGqucm generecaufa? nnalis moueri afferimus;nulla « ij» appe
pioriuscoimofcente facultatc praditum illud eiicintendimus; quinimo id ipfum quaeunq;tac (iicat»l^•
anima caurc defendimus. Quapropter cum de C ?lo nuncloquinuir,illud non Jeorfum ac-
cipunus,quaten\is fcilicct ab Intclligenua Iccretuin efccor.ftatenim illud.flcaoceptum.fun
1 --------- * XI n\ir\C''
Dijjfutatio 0 iiana. ' . 145