Page 319 - Benedictus Stay: Philosophiae recentioris versibus traditae, libri X, tomus II

A D L I B R U M Q U A R T U M ^or
aliquo ipfarummotu circa proprium axem, qux quidem innuiCfc fic fatis.
9 Planctae alii dicuntur Primarii , alii Sccundarii • Primarii pra:tcr So­
lem , qui etiam Fixis adferibitur , numerantur fex. Mercurius, Venus»
Terra, Mars, Jupiter , Saturnus, qui quidem circa Solem gyrant, hoc
eodem ordine ab co di(lances , priores minus , pofteriores vero magis. Sc-
cundarii funt 10 . Luna fatclles , feu comcs Terra; , quatuor Jovis facellitcs»
& quinque Saturni , gyrantes circa ipfos . Accedit annulus circa Saturni glo*
bum tenuis , & latus ab codcm circumquaque disjundhis •
10 Cometa: , huc ufque rite ah Adronomis obfervati , funt 45 , vel reve-*
ra 41 , nam 4 cx iis funt idem Cometa , quorum poliremus , dum hxc feribi-
mus Junio mcnfc anni 17 5 9 nuper videri defiit. Hos diflinguit a Planctis
immanis atmofphxra , qux ut quidam fumus nucleum ad didantiam multis
vicibus majorem ejus diametro ambi: , ac in quendam longiorem duttum
protenditur ad partes Soli oppofitas , qui ubi e Tellure cernitur ita produ­
ctus, appellatur barba , vel cauda, prout ad cam partem protenditur » ad
quam Cometa tendit > vel ad oppofitam , qui fi lateat cum ipfo & oculo in
ilircttum jacens, crinitus dicitur Cometa .
1 1 Plancta: omnes , & Cometx a Sole lumen accipiunt , &: refiettunt . Ad­
modum probabile efl cofdcm habere figuram proxime fphxricam , quod <1c
Planctis fere omnibus eft omnino ccrtum . Jupiter tamen, uti di&um eft in
adnotatione ad verfum 1962 , habet figuram fphxroidis non ita parum com-
prelfx , nam axis ad diametrum xquatoris cfl in co proximent 1 a ad i j •
Diametri vero: Planctarum pofita diametro Solis partium j 0000 > funt
proxime Saturni 792 , J o v i s 1 0 0 0 , Martis 95 » Telluris , & Veneris ioo,
Mercurii 41 . Et quidem rcliqux intra limites fatis proximos ccrtx 3 icd
Telluris diameter adhuc fubdubia , uc infra patebit. Eft autem diameter
Lunx ad diametrum Tcrrx proxime ut 21 ad 78 .
12 Convertuntur Planctse circa proprium axem , qux convcrfio pcr ob-*
feryationes definita e(t in Sole dierum 25 *£• in Jove hor. 1 0. 5 0N, in Marte
hor. 1 4 . 4 0 ’ , in Terra hor. 2 5 . 56*. 4 " , in Venere hor. a 3 • 20', Luna au­
tem mcnllruo motu circa fuum axem convcrtitur .
1 j Motus Planctarum Primaridrum fiunt omnes in Orientem circa Solem,
in planis proximi immobilibus, ad fc invicem nonnihil inclinatis in fpatio
nihil, yc I fere nihil rclilUntc . illud , in quo movetur Tellus vel potius
ccntrum communc gravitatis Tcr r x , & Lunx, dicitur planum F.clipticx:
reliquorum plana inclinantur ad hoc planum in fcquentibus angulis : planum
orbitx Saturni gr. a. 50'. Jovis 1. 19*. 3oXlj Martis i. 5c \ s +'■ ;
Veneris 3* 2 3\ 2 o" j Mercurii 7. o'. o". Illa pun<fta , in quibus cx orbitae
fecant planumEclipticx , dicuntur nodi ; nodus afccndcns is , in quo tranfi-
'turab hcmifphxrio auftrali ad borcalc , alter vero nodus dcfccndcns •
? 4 Orbitx coruni inotiuim habent formam proxime cllipticam ita > ut a l ­
terum fingularum cllipfium focum Sol occupet • Ea elt una c tribus conicis fc-
ftionibus , dc quibus egimus tomo 1 in fupplem. ad lib. z s* iiluflraiu!.i
iunt hic fchcmatis , qua: Nofter dc illa reliquis binis exhibee a vcrfti 44 j •
15 Exhibet in fig. 1 A b V D perimetrum ellipfcos > Cccntrum, J lP axem
cranfverfum longiorem , axfin conjugatum breviorem . In axe longiovo
/iV