Page 313 - Benedictus Stay: Philosophiae recentioris versibus traditae, libri X, tomus II

L I B E R S E X T U S 295
Quotquot fu n t, ullas & carum prendere leges
Non opis qll no ltrx fo rfan , praefentia quamvis 2435
Omnia fin t, atque intra nos pe ragan tu r, & ipfum
Afficiant fenfum ; neque jam deprendere mo tu s ,
Id quoque li l ic e a t , fat e r i t , qui fcilicet omnes
Interius varia in nobis ratione geruntur ,
Cum vo lumu s , cu p imu s , gaudemu s, percipimufque ; 2440
Compofiti nimium motus f u n t ; proinde necelfe
Hos foret in mottis alios iterumque , iterumque *
Inque alios motus diflolvere , donec ad ipfa
Trima retexendo fit ventum elementa ; viciffim
Tum conferre elementa inter fe , quoque geratur 2445
Ordine quid r e r um , qua quid quoque lege , videre ;
T 4 Ncc
ita implexi fiiijTcnt illorum mottis,
ut nulla ingenii vi eos lictiillcc
dillolverc , Sc ad gravitatis princi-
pium devenire agentis in ratione
reciproca duplicata dillantiarum ,
ut ncc cum fubiimioris Geome­
tria- Sc infinitcfimalis calculi tan­
to prxfidio , adhuc motus defini­
vimus , qui cx gravitatis nota le­
ge debeant confequi in maffis et­
iam tribus tantummodo inter fe
parum inxqualibus , Sc quacumque
data dire&ionc , Sc vclocitatc un­
decumque projectis. Multitudo ele­
mentorum materix, & mutuarum
relationum , qua; inde oriuntur , ac
virium , qua: lingulis relationibus
refpondcnt, in caufa e f l , cur, li­
cet ego arbitrer , ab unica , Sc ge­
nerali lege , & omnibus punitis
communi pendere omnes omnium
materia’ punitorum motus , adhuc
tamen omnino mihi perfuadeam ,
111 immenfum fupra noftra; men­
tis vim pofitam eile evolutionem
fulgidorum motuum , ac omnium
virium refolutioncm , vel e contra­
rio compofitionem , per quam nec
ad unius frondis conftruftionem in-
telligcndam devenire unquam pof-
fimus . Idem accidat, oportet, & in
tam multis * tam yariis animorum
HP-
ftros agant , quanquam 111 nobis ip­
fis inlint , nobis, ait , effe inco­
gnitas ita , ut earum numerum ,
fi 11011 ad unicam omnes ram i, ve-
Itit arborem , reducantur , Sc fingu-
larum leges ignoremus: atque id
in primis , quod , nec omnes mo­
tus, qui cx. iis in nobis ipfis confe-
quuntur , deprehendimus , multi c-
11im fiunt fine reflexione ulla ; ncc,
fi omnes etiam ejufmodi motus de­
prehendamus , qui fiunt, Cum vo­
lumus , cupimus , gaudemus , pcrci-
pimufquc , adhuc ita facilis inde ad
Jegcm virium deprehendendam cft
tranfitus . Nimis enim compofiti
funt ii motus ipfi , Sc nimis mul­
ti . Oporteret uti refolutione qua­
dam motuum , ac virium in alia
fimpliciora ; doncc demum ad pri­
ma , & fimplicillima elementa de­
veniretur .
Eodem fimi paifto Sc Aftrorum:
motus per tot fxcula fuerunt co­
gniti , incognita penitus illa lege,
qua cos unica gravitas efficit, quam
Newtonus deprehendit; Sc quidem
in eam Ncwtonus ipfe incidit id­
circo , quod Primarii Planctx So­
lis fere unius adeo majoris viribus
parent: fi planetarium fyftcma con--
fUtillct corporibus fere xqualibus,