Page 412 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

fi.o,CogiturConftfrf. Harc Mcrccnariui. Verum parui momenti funt huiufmodi confvtqrioi

nts.Prnn.im Afiftojdis auro;itarem fi quis ad do&ifliinoriui: hominum, immdati ipfiui RfiSoidpii

•ventatis trutinam 'expendetir.faucre illatn nobispotius,qu;im Mcrt.enarioinucntcf.Quc nu

kcntur.aic A riftocdcs,fuas inucun mel!enmsdcfm iunt,Sani'dcdi

0

bljrtone, vc! potius

*

di-remiffionequoad vires,non item quo nd gradus Ariftotclcsloquitur.Qmd enim obfecro,

<fr,elementaftiasinaicem cxcdlcnrias defruere,nifi,ob vnius contrarii prajfenuam.alrcrius

<nn:ta:ij vires inhiberi, atqtlciaregram illius aftionem impediri? Sunt qualitates vcfUtt v * 1'

rtiifirumenta.quibus dementa ad agendum vtuntuvidum in mifto penitus illa: confufe funt, 1 1

,uwho-ncmutua,fuascxcclfentiasamtttunt;quta,vr dictum efr,nequeignis impcns^calcfacc-

jc, neque aquaomnes fuas vires in refrigerando expromere petefr: qualitates tamen fuOS

unincs gradus retinent, curi paribus viribus ad nufcum efficiendam acceffcrinr *& hoc ip1-

iumfatetur Ariftotdcsprope finem eiufdcm contexta Merccnariociraii; qyemnelcio, v*

rrum Fcmelius,au ipte porius ofdtanter percurrerit. A itibi Ariftotelrs

,cffentm tftn ati>-

perpolijc

i

'i<imtpottntUfrigidum

,

& aftn frigidum pcttntu cxiidum : cjuAprspttr f i non t

6

*qu(rttury

‘Aiitt-verbrf.

.nutantur i» f i

i^«Kfw,Quafidiceret Atifrotelcs,niiielementa pares,au: fuppares vires ha- • .. ;•:!*?

.bcrrnr.eiimalterum contrariorum potefratem habear, vr in alterum tranfmucctur, dubio

-T

*

.procul, fi vnius in alterum a&ioncgradus aliqui ipfis qualitatibus adimerentur,vnum tan

-demjn alterum couuerteretur..Sed uccautoriras quidem ipfius Galeni quicquamoilkitfeu Bnii» adia

j^iajnoftrxmamtametfi elementorumqualitates fucu in miftionc gradus non amittant; 116 ^” ,UiC 0 l*

ideo ramen fcquitur*clemcnra,pera<fta miftione,talia manere,qualia fefead mifti fabricam

. contjicrunriiram

3

ceorum fuuitan: ia* penituscSininiir.r>& qualitates omni nocofufe funr,

adeov: non ampliuslpfa.fcd aliud quippiam,quafiabipftsortum, conjpiciarur, E>{ aftera Rfi)l0 aJl[.

A: ift.autoritarc.f.cx 4-lib. dc Ortu animalium c-^.non illud dicitur,quod Mcrcenarius d i ««m Ariit,

,ci arbitratus cft;fcd potius quod cf: huicoppofitumidocct.n.ibi Arift. virium remifltoni cx “ torKaoeiB*

rcmiiTionegraduum neccfiario fcqui.non tna virium remiiHonead rcmifTionem.quo adgra

, cus faftam,nobis argumenmi i fascft. Perpendamus Arift. exemplum, ib’ pofirum. Quod fc-

* '

•car,inquit Aritr.hcbcrarur abeo,quod fecarur.N iiu l aliudh:ncdicimus, nifi cx remlflionc

fada in acie ferree,debiliorem r.ufdcm in fccaudo adlionc fequi. Sed ipfius MerceJiarij con ;

fmatior.ctn roboremus,itere*;qua exempla,ibide ab Arift.pofira confidercmus, Quod calc-- ^tatur.

iadr,air Arift.a cnfcfoentcic(^;geratur,quod pd[ir,pc]litur:quodpremit,reprimitur,& furri , .

,,

matim.oe mouens,excepto pi imo Motore,in moucndomouerur,omne agens in agendo rC-

paritur. Liceat tunc fic argutncntari;fi imparibus fc viribus agens ,& patiens mutuo confli-

<ftmturinihilominus id,quod maioris virtutis cfi.ab imbecilliore quoque palfionem recipit;

igitur mult6 magis ca,qua: a:qua’is roboris funr,inuiccmpari,<

3

cagere poterunt. lainvero _

h rc pallio nulla effer,ni fi aliqua in gracibus ia£!ura fieret:quod appofitifumo exemplo ofie. :,

di por. Ponantur fimul aqua caiioa,quatuorcaloris gradibus prxdita,&aquafri^i<la, qua: t

duosrm frigoris gradus poflidcattdubio procul aqua frigidaucalida.tanquainA ic valcnrio*

re patietur:nihilomtnus fecundum Arift.dogma,aqua quoque calida a frrgida repatiaur:

qua’ quiderepafTioin re alia nuilaconfiftet.nifi quia aqua calida nonnullos fua: caliditatis

gradus ami:ter,qucmadmodam experientia pofTumnsccnccri. .Subriliscflharcobicitib, & conflatio*

faris quidem apparens.qunrtit li ratioue libretur,haud mu

3

tumconfiftet:&ncab cxcmp’o,

iam intepofito in j a .c ieccdamus.fi djohomincs,v:ribus atqualcs^ntcr fc decertent; inrcr

vtrimque dabitur actioA paiTIo,arque

Ci

obnixus,v d v r ira lcquar,rca«fiio,&: repafltomun-

quid igirur quin, vr.ius obnixu,alterius aCUopurruditur,ili;, is vircs.aut rortitudmis gradus,

penitus at>olcntur?ncmo id lanx* mentis affirmabir.Siihiilircrfiaqua, fleignis arqualium v i

num fimul ponantur,agent inuiccm,parientur,6crcpaticntur; nihilominus graduu amiflio

nulla iiet.fcd rantummoiio vires inhibebuntur,atquea&io impeciciur, quominus.f.ignis ot

fuo conatu calefaceret aqita refrigerate poffir.Qua re vrobieilionem diluamus, fi aqua,

duos habes frigoris gradus,agat in aquam calidam,qua* quatuor caloris gradib.pra:di:a iir,

nullum proprie caloris gradum amouebirifed eius tantummodo intefam aelione impediet.

Neque exempluaqua’ ii i^idxjic calida: remhanc oino apcrit;appOlitt;T. magis cHcrexcm

pium alicuius rei,natura fua calida*,& alterjus,iuanaru;a frigide: rcs.n.iiuiuimodi tamerii

in congrcffu,ob mutuamptigna.fuas vires protnetenon valcn:,fiarquc vt nequcignts, qui

C ) t o

~

'

.

caU-

r

‘Dijptitdtio Decimanona

; *

407

i.i.