Page 28 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

cipuum argumentum illud cft,quod Scotusadducit,quo<3q; Scotift.irum ccnfciur Achillcif,
Pyiituaip-- auccmhuiufmodi.Ciuf.r naturak‘5,qua»ad aliquid efficiendum concurrunt, fi nullu ac-
^tiio, scl^ •y “ Opedi nen;um,fi agent .\:>tcaJFci5lum,atq; iKi paucns congruenter ad motum fit, edunt
femper nobiutfimuin eHc£um,atq; ommutnper^t^ifumum,quosederepofiim;. Sed in:cl-
\ aScas,& phamafuu fun* caufae naturales, intellectionem prxcurrentcs.hoc cft par£*
■ ' ‘ ‘ cc5,&e;iicicnre\ k>quod ad intellectionem edendam, neceffcuium exputa fpccicm intelli-
gjbilcniitgicuf /I nullum adiit impedimentum,fi mtelJcctus fit aprdaffectum,» ad eum phan
tafma proxim i accedat,ijecttfari6,hac eorum naturali actione,quem pofJint.nobihlTuv.um,
ac pcrfcctiflunum coacepium effingent.Tunc fnbn rgui: Scotus,ito perftctior coceprus, qui
erijngi a naturali agente^& .i phaniafmate polTit, eft concepius fpecici fpccialifiitnxiigitur
■fpecics fpccialifJima iJa fit, qua: ratione origint$,a:o> meu-dme confuse concipiendi,primA
mS;rtu^T;o J no/}ro,cognoJa:nr.Ho^clt validif!imuro Scoti argumentum,cuius tn robur,&
^mo*V».ro- fumi:a.sad3iuc n igu . patebit,fi finguia^propofirionrs probentur,aproc, aliquo exemplo,in
flatur. tegriim aigument-ii:) :liufketur.Ma(orpropofitioctar,naturales cauias, quocunq; impedi­
mento remoto,agente,& patienreaptc affe£tis,& fimul vmris, pcrftctiUumim effectum pa­
niutncdrie,<,uein edere pofllut.PrOpofirio harccmdentifllma Arif. autorirate itrmatur.qui
in calce fecucii libri ce phy fico .iLiditu,difei tis verbis afleruit,naturales cautas no libere qui-
cootingenrcr.lcd necclTari:) adagedum incitari- Etenim quod libere agir, maiorem,
5 , i i £ e arbitratu luo,5; minorem,vt ira dicam, intenfjonewi effecti:» tribuere potefr: vt pictor,pictu-
giicr, fednc ram eflecturus, illam libertate fua,& imperfectam, &pcifccram,& perfectiorem efficere; at
qeflu&aguc querurius,in illa effingenda,omnes fuos conatus adhibere poteft. At veto non ita fc habent
ijla*caufar.qux propue ua.Mralcs appeHanturtcx enim, quotiefeunq; ctfcctum aliquem ede
re debenr,totam fuam vim agendoexpromunr, vel ( vr fecundum coem modum loquendi
. philoJbphorumloquamur) agjnt huiufmodi caufa, fecundum vltimum potentix. lixcp li-
gratia.fi ignis ligno admotus fit.omntq; impedimento remoco facultatem habeat lignum
duos grao j s caloris recipiendi;tunc ignis duos illos caloris gradus in ligno non cdeic no po
tcrit:caoJ H Iigm.m tot in fc gradus caloris rccipe:e,quot in eo ignis eoae poiTct.runc ignis
omnei liloscaiorisgradas in ligno nece/Tariocdcrc:,arq; adeo perfecrifftmum effcctum pri-
iniciietTLji mo pareret,quem cms virtus,a:q; agendi efficacitas refpicerer.Minor proportio cra:,inrcl-
j^efuAphi lectum.agentem ,Se fpcctrum.feu phantafina efie caufas naturalcs.Hec propcfuio/Tc proba
nj iu- «Jr.quoniamiurcaufxad fpedem inrclijgibiicmg/gr.cndam.ancc omnem voluntatis aerio
raic» nem concurrunt,non jgtrur funr caufx, qux atbitratu fuo agant, fed funt caufxnccefTario
f^aej^d» nati:, ales.Hra["altera fubfumpta minor,conceptum fpeciciIpccialiflima:
ni-.rnifiteA clfcper>cCtifl!imL,n1& r.cb:liflimum omnium,quosphantafma, & intellectus agensgignere
Ct aT* p£f^i propofino Jacile probatur:namcN ille conceptus folet dici perfectior,qui preftj
ni jm^quiab tioris uatur$ imaginemexpnniin huiufmoai aurem cftconccptus fpecici fpecialiffim 3f,qu^
inici.efti a- iceocyicrisnarurispraifbnrjordf.quia reipfa cartcrarum naturarum gradus in fcfccLu-
S E S , ^ dir.ac con:in?t:v : enim natura genens fpecics oir.n?s fub Je potcftate complecntunita natu
git;oi po6ii.'ra fpedei tam.genus,e;viamdifrerei;tiam rcipfit continet,ex quibus conflata efi.ltao; prcfrjj-
ttiiima, ac perfecriiTima efl.ac deinceps eius conceprus omnium perfectiflimus df,qui a pra?
Scot.:<ur« ax dictis naturaiibuscaufb efTtngi poiltnt. Probatis iam lingulis proportionibus, nunc .Scoticu
argumentum illufiremus exemplo. Obijciamus exempli gratia hominem intcKecrui cogno
', ‘ fccndum.quid cogr.oiceiire facultate non proculdiftet, firq; facultasapt^ affe^a, necab vl-
la re ir.ipedira,quo minus rc£lc fuo munere fungi polut;tunc homo aptus eft, qui ab intolle
daccgnofaatur,3cvrhcma,d; vt antmal,&vtcorpus,& vt fui>ftantia,& vt ens: ar vero in­
, rcrhorcmoiuuum coiKeptus,conceptusbominis pcrfccti/litnus c.^,(; jiaexterosicipfa in
* c!udir,bicigivu**,ranqu.iin perficior,Altvalidior,exteris pi amabit,atqueprius in inte!kiflu,
quamconcLytiii aiun:aas,corpons,fubftant:af,&enris imprimetur. Iraq; homo, qui fpccies
fpedahitima cft, pi i;s vr homo,quam vt animal,vel vt aJudquippiam eorum cuc Juperius
Secjajn ar d.;cta funt,cogr.oicitur,Sc,c.indoargumeniatur Scorus ta lipa ito ,Mctaphyf]ca,e:fi intero^s
junrt j pro naturali iumine inucattas,dignitateprima fitjordrne tn acquifkionis yitimum lo
c? ' ° . cum tenet,ncc,tiifi poft alias fcien;ias,tradctica eft,vt t.ltb.fux maaphy.cap._j. aiTcrit Au i
ccnt;a;fl:aoRicn etiam ipilulme: fetemix ir.dtcarc vfjinfaibitur enim metaphyfica.hocefl,
# ^ ‘ po^ '
- De primo cognito^ .