Page 24 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

2 0

D E P R I M O C O G N I T O ,

Difbutatio Sccijnda.

Difruttydi

Cayut Primnm

,

_ _ _

u J

r

Daeend', fli

s.V.ifccdime

ihnJjJi qui

Af f.

in piofoiit»

1L 'J' p iyR

-

A pf ndv

iccKoidjTn.

Vu, & ordo

p,*oacquiri*

(j.i printipio*

Ti;n\ notitil.

Primi inco-

S

ritiflnc

liid, <yT<U

n if; j con-

tolur.i

Vnde ort*un

djitni quf’

Uto dc pil-

(oocojniio.

;-4

jl

_

Qj*fipji'U

«■Httlicftui

r'j f-O o:Te-

ruiur.vi Icel*

VganMf.

LflCiJ! JptCS

q o p i.d f PTI-

nw co*ri:o

(iilcatic-idr ,

«It p/imut it.

phy/, cirri tn

lyrotiib non

cOtrzididb,

Qnr.tio de

S

rio cocyiKO

irlicu.nnj.

Oi<ta ifldi-

rpuutione

(enandus.

PrilTimum doccndi mcthoduin.congruentifnmamq: difccnd: rationi?,

in omnt quidem fcicntia,fcd potimmuinin naturali phiiofopliia fcr-

liandam, ArifK Peripateticorum princeps, in prooemio libronimdc

piiyficoaudic;i»mi«6ei tradidit, fiiri n.|iic luculenter patcfccit. Cuin

enim naturalis philofophia in naturalis corporis contemplatione ,

quodprmcipia in ic habet, caufas,& elementa, vfqucquaque vcrfe-

tur,docuit,anrcomnia miptamet principia nobis penitus incumben

dum eifavt cx ip forum cognitione,tanquam cx fonte, arque origine,

eiufdcm natura! i.*: corporis notitiam exhauriamus. Pono viam ,&ordinem r.obss monllra-

uif,quibus ad iplitmfaciicperuenixe poflbnus. Viam.cam<:;xi: cfTe, vt a r.ob:s notioribus,

hoc eft,a rebus concietis,fenfuique mamfclhs incipiamus. Ordinemvero,vt aeoioribus co-

ceptibus, fru vr.iucrfaLoribusquyftionj^usexordiainur. Vtroquc aut ir.odo ,du»n intelle

ctus noilcr intcliigedi munere Iungitur, fcmpei ;n cognitione id, quoti magis confyfum cft,

afle: :t anteire: m.:gis qu.dcm copfuium rc jpfa, fi viam; poteftace vero, fi ordinem fpc£te-

mus.V : enim fcanSdc compoittum ie,ipte,& energia in icfc p.’jra continet, cx quibus con

flat umefiiita vniuerJalc,quod e.‘l totumquoddam liiicihgibiic,plura fubie porcilatc coplc

<f:itu:,dc quibusenunciatur.Iflhxc dc v ia,&ordine rariocmatiojobic&um illud ayt re ?pfa;

aut potefiate corXnum ^iquc imfus difrriincn c^niir..qua:iiflb;s.*foguy flj^pic naima nor..

ta iunt.&alia nll :a ,dequ:bus i

7

TnaiuTalisTcicn:iat pirvMnirj A: iiLrliiTp.itr.ptrnirharion em

'non paruam apud r.ircKcftJ j plurimos reliquerunt, ac potiflimum fubtilia ingenia ad cum

ordinem,fcurationem,& viam,quarescun«aradintcJledum noflrum petueniunt, inuefti-

gar.dam,mirum in modam cxcit.vunt. Etenim mccllei^ui noRro alicuius rei notitia,aeque

mtelligentia perrcfiionetn acccpnro,ics varix obijetuntur, qua* ipfum moucre,& cxcitarc

poflu:u:cas tn omnes timu?pc rcipcrc nequit, tcdo.-^inc aliquo eas recipit. Namque primu

ab vna libi obiedta re leuemquandam, & imperfc^lam cognitionem acquir. t : deinde

ver

6

ab alia rc,cognitionem minus impcrie&irm&^iadatim, proditierfaium rerum occurfu»

pcrfiiSam, pcrfetHiorcm, & ad cxncmum,puicvtifli:i\im cognitionem confequirur. Res

varia*, quar inrclledui nofno inteJJicend* oflciuutur,funt Jinyulai c, & vniucrfale:

&

iiJud

quidem aut proximum,quod & minus vniuerfalc dicit Jt:aut rcmmum.quodin.iois vniucr

ulenuncjpaiitr^Vocinf igitur Do lores in dubium,illud, quod prim6 ab intcJkitu noflro

pcrcipitur,{irae fingularc.an vniucjfalef Er fi vniuerfalc,iit nc xinus vniucrfale,vt fpecics,

an notius magisvniuer*aUr,vtgenusrHaEC c£l celebris illaqu itilio , oua* pafllmdcpnmoco

gnwp»S£dr.on:iuilijdc intciligodiordinciAfciibitur. E I>odtor;bustnemo eft,qui iltamaut

m i .lib.dephy/ico auditu,quem idoneum arbittor clTelocuniiautin 3-lib.dc anima,auque

portus difpuwuo cccogniiione iingalans pertinere videtur, fitbiilifltmc nondifcullcrir^

Videas Jrinc inde opiniones varias,diftin<

5

iioncs imiumcras,argumcn:onim pro vnaquaq;

.fnia multitudinem,v; ccrtc ne/ciam, an in tota phi!ofoph:a quatAioneinlcgrriinc.i/Hcilio-

rem,a:euc etiam magis confufam. Hanc ego quxfiioricm,;! tam multis cruditiflimis viris

agitaram,UbcntcromififTem,nifi ciuscnodationcm ad pleniorem Arift. proormij cognitio

nem valcc neceflariam ci"c 1j d;caflem.N i(i etiam auditoribus meis, in tam lubrica,difficili-

quemarcria aliquam pcrfpicuiiaccmcxoprantibus, morem gerevevohu.lcm. jsJthit fanc

notii i)ultjjo» quod i:t hac aiFci am tlifputano;ic:non cniuucccdQ a conimuiuore ftila >iIltuT

17

T& <

1

t;tj nLli crd11 r^wL'iiix< i\fj flicilttaie enitar, vt nemiaem hOKCUUMuuOTCSvnqua

IcgiJTcpcnircrc uolT.t. Oi do aur.qucn*. in hac dilputatione feruandum propefui, huiuimodi

crtr. Primu prasparandi, arv*-; c\ci;and; inrclte^uscaufa, nonnullas voces, acdifliniiion?s

ape

opinioncspi

.1 t i

‘

r n i . |u

1

* ji.iia u

11

f \v » i a£U4114u

i i

-■

j riemus,& cxplicabimus,que :iu ic cuxftioni ciifcurier.d^ maxime neccflaric funr. Dcmde

bi

e rxcipua^, cf: catu rationibus expendemu?. Poltea veriorem quam putatu.