Page 332 - Benedictus Stay: Philosophiae recentioris versibus traditae, libri X, tomus II

314- S U P P L E M E N T U M
C o Semidiamctcr apparens aflri dicitur angulus, quem Continent in ocu­
lo lunx rettx , quarum altera tendat ad ccntrum aflri > altera ejus fypcifi-
ciemcontineat; ut in fig.tf > fi oculus fit in C , angulus FCD dicitui femi-
diameter apparens , quia is determinat arcum AG circuli immenfx illius
fphxrx > quem occupat femidiameter veri FD fpeflatacx ipfius fphxrx sen-
tro C . Diameter autem apparens eft EG duplaipfius A G .
6 1 Cum angulus CDFfit reSus, facile patet i f o r e C F a d F D , ut e(l ra­
d i u s ad finum anguli FCD . Quare habetur hujufmodi theorema : Efl radius
a d finum fem idiam etri apparentis , ut cjl difiunt ia vera aflri ab O bftrva-
tore adfem idiam eirum veram . Inde autem dcducitui' fore finum femidia­
metri apparentis , v e l , fi exigua fit, ipfam femidiametrum , ac diametrum ,
dire£l<i > uc efl femidiameter vera , & reciproci , ut diflantia conjunftim ;
& in eodem allro , in quo diameter vera efl femper cadem, fore finum fe­
midiametri apparentis, vel ipfam femidiametrum, aut diametrum in fol*
ratione rcciproca diflantiarum . Datis autem binis cx illis tribus, diame­
tro vera , diametro apparente , & diflantia , invenitur flatim tertium ope
expofiti theorematis .
6 1 Notandum Si illud , parallaxim horizontalcm aflri nihil effe aliud, nifi
femidiametrum apparentem Telluris fpt&atz c centro illius aflri , quod pa-
F.4 tet in fig.4 , in qua parallaxi s horizontalis altriFcA angulus A FC , quem
continet rcfta FC tendens ad centrum Terrje cum refta F A tangente ejus fu-
perfickm . Efl amem in fig.4 A F , in fig.6CF dillantia oculi a ccntro aflri,
& ea alfumpta pro radio efl ibi femidiameter Tcrrx A C tangens parallaxeos
horizontalis , hic femidiameter aflri FD finus femidiametri apparentis .
Quare habetur hujufmodi theorema : Efl femidimneter T e rri a d fem idia-
metrum veram a flri , v l diameter ad diametrum , ut tangens parallaxeos
horizontalis ad finum femic/iametri apparentis , v e l , ubi 11 anguli fin t
fa tis exigui , ut ea parallaxis ad fem idiam etrum apparentem , ac idcirco
hxc ultima ratio efl proximi conflans in omnibus Planetis , in quibus nimi­
rum ii anguli exigui funt .
6\ Hoc cll quoddam breve fpecimen theorix corporum cxleflium , ad
quam demum alicubi ferini accurati , ut in Fixis , Si in Planetis pluribus ,
ac Cometis, alicubi fatis proximi cum obfervationibus confentlentcm de*
venimus p >ft longum tot fxculorum laborem, & ambages admodum imple­
xas , 1‘orru in co , quod pertinet ad obfervationes, inflrumenta , & metho­
di , qux hodie adhibentur ad incredibilem itidem fubtilitatem devenerunt ,
ut idcirco exigui etiam dilfenfus theoriz ab obfervationibus tuto deprehen­
di poflint . Veterum & inflrumenta , & methodi erant admodum crafla , qux
obfervationum ruditas , atque crafiities diu etiam pofl reflauratamfxculo x r
Aflronomiam perduravit ita , ut plures Allronomi tum demum fibi mul­
tum profecilfc viderentur , cum errores obfervationum infrafextantes gra­
duum deprimerent . Nunc autem ad fccunda ininuta devenitur, & multa cx
iis, qux immediate exhibentur ah inflrumencis , intraunum , vel alterum
fecundum fatis certo determinantur .
64 Hujufmodi inflrumenta funt in primis horologium ofcillatorium , Sc
tclefcopium . Telcfcopio additur miciomctrum ad exiguas apparentes di-
llantias, & ad apparentes diametros determinandas > five id fit internum ,
con-