Page 76 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

cft poflcK^r.ii.hoccO.h.tbcrcaptirucincm ad loquendum,& ahud eft rc^isfacnt*, & expe-
di.vloquufcxccr.im duo vana Hbi predicamenra afafcuur. Etenim pcicriu, fiue apticudo
cd loquendum ponitur tn prxdican>cnrofiibilamix,ficur cc potentia, i\a£aprirudoaccur-
u ndi;in:.n:icr tr..s vivo, nui. facilitas ad loquendum, ficur ct agiiiras adeurrendum in prxdi-
Camento ponitur qualitatis, lia tioca c f t , quia alaciiras ad loquendum quaim.s cuarcia cfl»
c^ux apritudim t]uudamodo accideredicitur. Quod autem ppflclocui,& expediri- Icqui no
fin:idcmfcx co fl:c t tl.cilc potelt»qiua muljifunt, oui potentiam, ;iuc aptaudinem habent
adloqjcnnjratcjui :nnccfaci lt%ncc ncc expedire loquuntur. Sed r.equc£rc6parano
Potim hac fecundum magis,6c minus penes iblam aptirudmem attendi ]>ctdt:quoniam aptirudo afte-
«yqaotu &:o quxdam cft.qux imgi5,& miniis non luicipit, ficut ncc Jubu dum , cum quo rc ipfa <.'t
cadcm:vi*.U5 enim hom‘o non dicitur magis apruspd ndendum.quam alter,ficur ncc dicata
magis rationalis, ncc magis hom o . Aliquis rn homorcpciiri pottft, qu: proruptior fi: ad
fidendum, quam afrer j proptcica cum aptirudo ad ridendum non lufcipiat magis, ncc nu-
f -roodo ad nus»eauui!o pacto in qua litatis prxdicamcntocoHocada e ft. Ad fecundum rationem nega
frcjndlm c6 ca cft fimilaudorquonism aftus iiccr in vnicoprardicamento ftatuatur,ad duo rn refer; i po
o«fnZiba;.. tcft.vcl -d naturalem apti:udincm»vel ad facilitate: & ab his duobus ait io oiit i poteft,qux
in eodem r r tTcl*ca:nen:oco!loce:ur,ficur funt aCiuscurrcndi.At adtus ber.ccurrcndiitn fun-#
damenraa quibus emanant, indiftin«isprarcicamcfitisfta£uuntur,vt ia cillum c fl.Ad ter
Kci>o:to id neganda cft minor; & cum probatur pci Anf.quia in definitione potemixfcenf agen-
cient * di ponitur potentia agendi, rcfpondco, hoc ita efi# ratione cuiuiHamncceffa: i® poflrior.is;
nor. cnitr. putentia bene agendi cflc poteft, nifi etnm agendi potentia fh tu a tu t: iteut nulla
facilitas ad ahquid agendum fineaptitudinc ad idem poni porcfhnon ideo tamen ftquaur,
vc potent;a agendi,& potantia bene agendi fint ciufdem generis.
S t cur,dum input tpinionu Z&h&nlU perpenditur, nitijtflum, potentiam, n tn priuitiuiy
<*' fedreUiiuA vppejtticne eppc»i,dttnOBJiratur, c*p. XV.
3 a t aliud caput opinionis ZabareI!a*,quo i ’lc docuit,poretiam, « ju ida lh l* priuatior.c
^lucar.ncitcocux :pfo actu priuatiuam oppofitioncm,non etiam rcJauuam habete, i - '
ca tc il co:sopinio.Pro jvjijsaflertionisdifcunionc,qux certe magni momenti cfr,& adp :e
cipuarn dirlkulratem dirimendam maxime nccCfTaria,nouam inftirucrequxftioncm oporre
rcr; verum quoniam paulo longius proueera cft hactcnus difputacio; jccirvo quam brc:jifli-
Qlo «lus, n £ potero, illam expediam,H: v: arquiuocarioabflt, animaducrtereprimum opcnrprcciL
prifuntfai- cf:,cu:n d j poter ..i,& actu loquimur, non dc potata,& aAu, tanquam de rebus :n abftracto
ipjntior.rac confideratis,nobis fermonem c:se,quoniam ncc Zabarclia, ncc quiuis alius Do&or n«gcrc
cipiar.iitf. vaciuam potetir, hxcdao,fic accepta,ctscrelatiua fccur.dumcfse,3c>quodh:ncfequirur.tn
ter fe relatiua oppoJitione opponi,vt fatis commode a nobis ant^dcmonflrarum eil. Sermo
7 2 Dc potentia materiax
ri-i cuiii /vr;i.u.u^nt eiseexui generis, oppofite
usnirntifof ?xt;;)tuarur,r:d’:e ireuam; fodaducniccc forma in marcria, vniucrfaJis jlla potfr.a non ex-
tjngjt; ideo rmguitur.dci ja n jnc iermo el"c,6cperquam iittatcria 2o:es»&apta redditur,ad omnes ter-
flfilu jct tu mas ferjirn rccipicadastea enim po:ci'.:ia cacem mqmura dcic.ibitur, qua ipfamet materia
uwn-weii! iwcUi A:if.addMmui,vnqu1nn pciauramon igitur por6tia,& acruj vcluri priuatio,& hsbi-
rioner.. tusoppojiuaror.Cxtcrumquanadmodum Zabatcllaociflimauir,alios:nliuiuf;nodt oppo
? iitior.t dcce^tos eae r ita , ilium errore maxrmd, circaverifin pcrentnt ir.tdlecroni, de qua
torftir (ol i- • . ' ‘ , , I
tur pwentia nuncloqumvjr,nucrum t.ulie aroaror.F;cnqu:ccm jxjteujvrperr.cuetum ,tctus,p;)tn. tor%
v-iierir p;r r.iar,parc;cul.u .; altcur. mntecx poteria tollatur;qua: rnnderr. nihil eft aliud,quam extraria
tiedirt. r _ f . , .i J •
Oats ita quaxam, & accioctsiis atlectio, vt ccclaratum c i:an :c . Verum hxc poteria non ea eir.CLi
il.jpoteri i, proprie actus, vel-ir: priuatjonihabi;us,oppon;tur.fed quxper fe non repugnandam dici:,
^ oljjc^iua folccnuncupari,qu^q; ruriiis per aducnictem aaum extinguitur,a:q; vna entis
rxt-n aitxr, dif/ercr.na efb,our<r,vt decimus docet Mctapii.ho. maxime actui opponitur, r.cc .'irr,ul cum
^iua*JuVo» c0 n-ancrc v^a eatione por. Hxpedicexfplis rem hancdilucide explicare. Porenria ad am-
ccr.iu:. ' buiandjm,fi srofacaitate fumatur,quacaisap:us,<3cpotc:u>adatnbu]ar.duuirecdituriper
adyc-