qualitatibus agere poflcr.acporpterca qualitates, cj-ix proxime agunt, qurqjcactiotiuin.
,
ftrumenta lunr, forma.* fubftaimalesdcracmoruin eflenon poliunt. Dubitandum igiiurnu!.
)o pacoefr.quin pnrdicta propofitio Arifr.fucrir. Quoti ver6adduospracctpucs .'cnfusa;:i
ner,quos ei Nouus Amnr afciipfir,prior quidem,modo aliquo,admitti po(Tct, vr.f.marcrii
Iis forma irco proxime ageredicatur,quia cft prarcipoum agendi principium, ficut ipfccTii
cxiftimauir;fai li
proprii
loqui velimus,hocnficft proxime agere,fcd pra?cipue agere.Qt:
vtrioi iffi * fir»vr
pridkra? propofitioni pofterior fenfus aptari magis videatur, videlicet.forma n6.iijii
pnd
proxime,iid infirumenio ac
agendum
vtitunhtc.n.vcruscft ftnfus.quem eidemetiam ip>.
mrc Arif:. attribuit,vt explica tumdt. Cum vero NouusAutoraigumentarur,inftmmc;im
uo Amo « . non mouct,nif> (i: motum;crgo ficnlidiras r x.graria calel‘icuf,opuv efr,v; illa a forma i^nu
i-tur.*Ud^Urnotn
fiwnwmaliam iy;ic,prarftrca]iIlirau,m,ftatuamus.H?comnia conccdcnda fur,:.
PcrpfiiehDc
Dum vcroquarnt.quxnam/it acuo fbrmar,quaclficir,vt caliatrascalcfaciat
?
Rdpondcn.
drligenierjj t. dumcft,actioncm illam ncouaiiuamcalefactioncmefjc.vt ipfe innuit,fcd effequandamvir
itione i for
. .
. .. .
f
r
m« fubnitia tur» c.us cxnibincr.cm.-icco.n.calK.itascalcfaccic c:citiir,qiiia ealcfacicndi virtutem a ter-
ji,6f
>Cuoni
ma jgnis acccpit. Porma itaque ignis praxipuuin cft agendi pnncipiu;& in hoc fcnfu proxi.
oioten! ?* lT*^agcredicitur,quatenus proxime inftrumcnto virtutem agendi,d: operandi largitur. Sd
i
' huiufmodi aerio in exterius ohicctum nonrranfir.fcd manet mira isticrmatveri) inftrumen-
iiim.vrcalidiras, proxime agere dicitur, quia eiusactio exterius coicctum, quod calefacir,
i !,
proxime attmgmcum igitur vere inftrumcntum fit lubirantiaiisformacfienon poteft.
,v
..
.
.
*
pro fofottent dvtdutm* Lutinernm rtuonts a
A
Ttuo /fn/ere indit*\f»ntJxpioduntWi
lt„ . . .
pnmeque cj?tnduurt Latinosphtiojopbos ref/ins, qstAm ipfnm,Ar(floittem tntd
lexifie^duru fnillanitAm per f e fenfibiltm nonrjjt, ex eodem eit(ue-
runt.
C*p. 'XXxVt *
.
. .
Duodecima T-"*
Vodecima ratio era! huiufmodi;fuhftan:ia non efVper fc fcnlibitis.vr elicitur cx ccr.-
«Hiffim»16 L /
6
<$$.
fecundi libri cc Anima, cftque communis interpretum expofitio
:
fnignu fcdquatuor prima; qualitates funt per fe fenfibiles; ergoquaruor prima: qua!itares non po>
*°U©rium£ ^J:ucilc f011-1' 3-*fubftanrialcstlttticmomm. Validiffimacfthxcrarioomnium.tiiurhnttc-
nils propofir* funrjcuius quidem firmitatem,& robur ambiguum cfl,an rctfe Nouus Autor
prreope i it:nam f c d . cap. r i ,in cius explicatione eflemagnopere implicauit, nunc rcfpor.-
dcndo.nunc arguendo,mcco hoc,modo illud afferendo; vt haud certo
fcn
e poffis,quid pml
multa concludere vel::, Poterit,qui voluerit initgram, & continuatam folutioncm apud ip­
fum legercnobis placet,facilioris tiodhina’ caufa, totam refponftoncm minutatim tor.cidc-
Noumautor re,&omnescius partes ftngillatim peniitarc., A it igitur primo, Latinos phtlofophos nen
«rfidendo, conftderaf
7
e,vbicunauc Anft.fcnfibilcs fubftantias dixit, ira eas femper, additTcrentiamin-
orpih*
C* tcllcilual;um,& mamematicarum fubftanriarum.appellafte.Nequerurfum cofidcraffe La*
1 ’ ,.M| tinos,Anftotelem 2.deGenerarionetcx.7.naturaliacorporafenfibilia nuncupafi"c,& eac'Jt
dem tangibilibus qualitatibus conftjtuta. Neque tcriioconfideraffc Ariftorclem materiam
Jcnfibilan vocaiTc.ad differentiam materi
j
intcIltgitnlis.Ncqiic demumconfiderafle,Arift*
2,dc Anima,tcx.a8.dociiiire,nos calidis,frigidis, humidis, & ficcis nutriri:fubftantj;5 amem
cutriniurjergo cffici, vr eaipfa fubftanriaf finr.Immo ibidem Anft.inquitjCorum,qua’ nutri­
mur,nos per feramus fenfum habercjcrgo fubftantia per fe fcnfu pcrcipitur. Ncc dicanr La­
rini,fubftantiam his qualitatibus,tanquam accidentibus,percipimam tuc fequerctur.vt per
accidens nutrimenti fenfum haberemus,atque adeo magis proprie guftus, quam ta&us r.u-
optisnc «j- timenti fenfusdiceretur. Prtufquam ad vlteriora progrediamur,exammemus ha:c. Opti-
La
me quidem fducrunt,& coniTdci aucrunc Laiini Thiloiophi, Ariftotcleni matei iam,& fub-
in fiSS ti? ftantiam fcnfihilcm ita adciifcrentiam mareri,r,&fubftantia:intclligibilis.appcllaiTe.Opti-
fe-iftbirc,
Oe
me etiam cogriouerunt, fciifibiliacorpni a tangibilibus qualitatibus pra:diradfc: neminem
l!* cn:m
^CS^<
1
U*^ppofitum alfe: uerit. Sed quid barc ad rem noftram?Sefibi lis tubftatia
te. i£ em.
^
tlifcriminediffidet,quia fubftantia fenfibilis accidemium fenf:-
bilium fubie^tum cft,fubftantia intclligibilis non item.-quare fi fenftbikm fubftanriam cuirt
. .j ;
fubftantia intclligibili conferamusjdicere vriq; ponumus.ilU per fe,hoc cft, rarione alicuius
rei,cuius
fubicflumcxiftir, f^nfibiliqinc/fc,.hancycrpi"cnfibilcmeffc peraccidens, puti
.
joo
De Formis Elementorum,
1...,295,296,297,298,299,300,301,302,303,304 306,307,308,309,310,311,312,313,314,315,...535