27 6
P H I L O S O P H I S
Demum
1
turbineos ut jam & confidere motus
L a r g ia r , & longos convolvi pofle per annos;
Num tibi propterea his pe ragetu r, quidquid ubique 1970
Confpicimus fieri Terram Cxlumque per omne?
U t diverfa f o r e n t , quam nunc fun t, omnia vu lgo?
Principio v o rt e x ii deorfum corpora cogit
Delabi gravia in Terram , & fubtilis eodem
Pellit m a te rie s, q u x circa vertitur a x em ,
15175
C u r iunt in punflum medium direita , nec ipfum
Terras pulfa petunt' axem propiore meatu
Omnia ? Cu r pelagi fe fledtunt xquo ra in orbem ,
.^Eque obeunt axem nec circum quafque per o r a s ,
D x una planam faciunt neque parte figuram,
1980
Scilicet in Boream Tellus qua tendit ab A u lt ro ?
Quandoquidem co rpu s , quod circumfertur , ab orbis
Quodque lui medio tentae fugere , atque repellit
Introrliun , quas funt conatu verfa m in o ri.
Hoc v id e a s , h xc drufta tibi fi machina cond e t.
1985
V itreu s aptatur g lobu s , ut fuper axe revo lvi
T e verfante q u e a t , lympha tamen ante repletus;
T r u d a q u c , q u x poifint extare natantia, rerum
Clauduntur , fucata tamen , ne merla latefcant.
Tmmoto hoc vitro fuper undam eduda natabun t;
1990
Non ita , fi celeres cuiptes agitare per orbes j
Dcfcendentia paulatim coguntur in axem
Nam
1 Demum probat illud , vorti- pun&a axis . Hinc gravia extra
ccs ip fo s, ctiamfi exiftaiit, S: du- xquatorem fita 11011 deberent niti
xen t, non efle pares prxftandis iis verfus centrum T e rra:, fed verius
m otibus, qui in Planetis oblervan- axem , & figura marium non _de­
tur •
(
berec efle fphxrica , fed cylindrica.
Atque hic primo loco oftcndic Et quidem id ipfum experimento
a vorticibus non pofle repeti cau- confirmatur fubjicicntc rem ipfis
fam gravitaciscorporumtcrrcftrium oculis. Impicatur aqua globus vi-
in
1
erram , uti Cartefiani volue- treus, in qua innatent fruftula ie­
runt . Vis ccntrifuga orta cx con- viotis m aterix, fcd colorata , ut
verfione materix vorticis debet ca , videri poflint. Dum vas quiclcit,
qux minore funt prxdita motu ca colliguntur in fummo vale ob
ccntritugo , urgere verfus centrum minorem illam gravitatem fuam 5fi
motus circularis; at ccntrum mo- autem ipfum vas motu veloci a-
tus circularis particularum vorticis., gatur in gyrum , tum illa frufta a
non cft unicum aliquod totius prxvalentc vi ccntrifuga particula-
.vorcicis centrum , fcd funt omnia rum aqux truduntur verfus axem ,
& ibi
1...,284,285,286,287,288,289,290,291,292,293 295,296,297,298,299,300,301,302,303,304,...530