L I B E R S E X T U S
235
'Et pecora,
&C
timidos fugientes ante colonos
Praeripere, & vallas etiam profternere f ilv a s ,
E t praedam omnigenam Neptuno inferre fonan ti,
Ac dape fquamiferis peregrina occurrere mon ftris.
A c c i d i t 1 , ut certus Lunas fitus excitet undas,
945
Suflineatque ; brevi cum icilicet altera curfu
A d v e n i t , altera poft mage longa ambage vagata,
Cum parat illa prior jamjamque recedere, prxfens
Impedit , & r e t in e t , proinde ut compareat -unda
Nullus i t u s , reditufque . Sed his nova deinde reperta 950
E ft rntio multo folertior , unaque forfan
V e r a ; etenim rebus fervatis congruit un a .
Scilicet id pelagus, quod ab orbe xquan te fub Arfton
Extcn lum eft, duplo fed plus prope currit in Auftrum ,
JEftu in fervilcit , borcali in ma rgine , nu llo ,
955
Tempore nimirum , quo Luna xquan te (ub orbe eft ;
Magnus namque tumor qui t o llit u r , omnis in Auftrum
Tunc effunditur ; ex alia proin x qu a manebunt
/Equora parte : litum lic illum Icilicet efle
Tonchini referunt po rtum , quo tollitur ullus
960
V i x xftus , certos & norunt littora fines .
Sunt
2
alii portus , funt littora multa , finufque
Trans f r e t a , trans Icopulos po liti, longeque remo ti,
Pertingunt quo quaque die terriique, quaternique
.E l t u s ,
a Borea in Auftrum ,
Sc
e v e rtit, immanes illas edidit ftra-
ges protcnfas ad inulta pafluuin
m illia, quas vulgo novimus.
1 Oftcndit hic , quo pado fieri
poflit , ut certa Luna: politio om ­
nem alicubi xftum furnmoveat : li
nimirum cx aiia parte in cum lo­
cum mare affluar, & effluat cx
alia , adveniat autem xftus diver-
fis viis alia citius , alia tardius ita ,
ut dum cfluit aqua, qua' priore via
advenerat , affluat , qua; advenit
via pofteriorc ; tum altitudo erit
in
co
loco femper eadem .
H ic
explicatio eft N ew to n i: ipli aliam
addic, qiue habetur apud Eulerum
in diilertatione imprella itidem in­
ter donatas prxmio anno 17-40 dc-
duftam ex ipfa generali theoria . Is
invenit in mari latis ardo , quod
dirigatur
duplo plus excurrat ab xquatore in
Auftrum , quam in Boream , Luna
exiltencc in xquatore nullum ad bo-
rcalem marginem debere haberi x -
ftum , fed tumorem , qui habetur
in medio , debere effundi totum 111
Auftrum : ejufmodi autem politio
eft ad fenfum illaTunchinenlis por­
tus . Dc hoc lingulari pheenomeno
agemus itidem in fupplcmentis .
i Caufam hic profert plurium
xftuum , qui in quibufdam locis
habentur eodem dic . Id provenit
ex eo , quod per diverfos duttus
co adveniat unda xftus generalis,
trans varias extantes infulas , &
Icopulos, vel per anfra&us varios
latentes intra ipfum mare .
1...,243,244,245,246,247,248,249,250,251,252 254,255,256,257,258,259,260,261,262,263,...530