Page 356 - Georgius Raguseus: Peripateticae disputationes

»/:n(iderarioiicdignum videtur,quid nam fit hac materia* poccnttn.deqtia forma pafTime? JoeitiafftcIj
&ci dicitur,huius enim rei confidcratio nos fcnfim ad id.quodquxriinus.wanii duce:. Po-' plentia da
tenriaigitur.de qua Ariftotdcs lib.g. Metaph.c. t .diflcniir, duplex ft.ituirur; altera afliga t . '
piifrua altera,quarum vtr.iquc ab codcm.Ioco nupercirato,definita cft. Potentia, inquit
cTTTac/tprincipium tranfmutandiaiiud.q-jatcnusaliudipafliua vcr6 eft principiu rranfmu- po*et!ti*v'*f
randtab alio.Dealhua potentia nulla nunenobis difpurar:ocft,fcr!foli:m de paifiua, qua
materia ad formam rccipiendam apra.idoncaquc redditur. Porru palTiua htre materiae po poeentta m*
ulia duplex eft,fc»JicctvniucrfaJi5,& parttculaiis. Vmuerfalis.vtahhi docuimus» cft qux- ttnjpdupl**»
cam intima primtr marerix afletfio,qux rc ipfa ;i mareria' fubftantia non diflerr,fcd folu co tcfi^tnLer*
ccp:u,arqueformali diftincttor.c,ctinvdcciuicflcnfia non fir, quanuiseidem c:Ten:ialis di- f*l'J <;«<-!
c iiu r. Itaquehuiuftnodiporeniia.eftfubftamia,ficut:mareria:eadcm,quaipfa,duracionc ^ ^ 7-n.'n*
deicribitur,nimirum artcrnirnrc.vt Aritlorcli placuirmon fuJcipit magis,ncc ininus,fcd fem- tc»:*.
pereademmanet,& fib ifimilw.Petentia vetopamcularis,non fubftantia, led qualius crt, "L,*
ru i' roarc. ix adian<fta,ipfa:np: x rat, 3cad nane, vcTulam formai^ricipichGAin^KTOTTP i,fi* fit..
noda:. Cum ergo huiuimodi porentia qualiras ht? nuTItTpailo ia iubfkmtiam commutari " • ‘
'potett.vc putarunt Alcxandrxi, fcd. qualitatis olF.cio fundens,conrinuo materiam alfkit,fcm
perqueillam cd formam recipiendam promptiorem rctltiic.^tTxrc^1 rixTT? phrricti 1:^IP13 poten
Dijj)itfdtio Decimajexta. 3 / /
tja.qux qualiras cft,intenfionem recipit,& fcnfim quodammodo adoicfcens, ad perfcftioiK*
gi operar.*vbi autemconfumatam pcrfc&ioncin obtinui:, repente- apparer forma, extrmliS
cusih materiam introdiufhi .quippe qux forma cnddcclua, boceft afluv. fiuc ia peifcfiio
ab Aiiftotelc nuncupatur. CarterAmnotandum eTcIf^urmam non idcoperlM ionemap- Qtoint>Ui.
c^sorta,cummatcrtacg[niljtunLxhacl{;jrur particuTdTi porentui, qux7iiialit:-scft, formf
Cbftantianrcducinic»rjr.co~mo<Jo.quo perfeftus altus cditcirurdc habitu. Hoc,ve optime ic potenti*
itiTcirigamus.cogirarioncfmgamus.si iquem,poft multos impcrTcAos.canHKii, autpulfandi
?;:ui,Jib:tandem lubiturr. comparaiTciprofectois nunquam peifcctumpuifandi ictum c- £tEi;ipij rt
dcrc :iorctir,nifi prius habitum conquiiiucrit: habitum vero non ft.:ri,r> aciiuiicrc poteft,fcd r**ne af«;
femimex multis imperfectis actibus contiivjo mag!vrlag:lquc paraturad habitum acquire r)fnl’
duiy^acdeinceps ad pcrfcctum actum edcnduircpofito enim habitu , quonefeunque voluti^
tis imperer,pcrfcctum pulfandi actum edere porci}, Sx ;gi:ui Tn rc no/tra dc forma dicen- Applicatio,
tiurn cilrr.l ?n7;u eft actus pcrtcchis,qui mmateriam induci no.a pot.nilj illius potentia con-
/amaram perfciTiOHCir. oTr.lVcu;5~t i r . c3j:ema3ni 53um~at:icTn pullandi habitus non tranl-
mutatur mactum,fcdmanent? nabitu,cx eodem pet fectus actus elicituri ita potcnria mate» k
na: non rranimutacur ;r*fcr:r,am;fed cx eadem iam pcrft^ajcjicinjr^a^ . mat^mo<^ II >.t
cffanTftrtTjJutloKjTirvofrnffirOri-Trfn^^^ ,non fatis cft,fed prx j
terei requirirurhabitus:necfolusetiam habitus perfectumpulfandi actum edere poteft,ied ^ ..iaa
prxccrearcquimnfpntfjtoris y r S i r - i v ^ n | ^ ]- ry r 11 r, | > i c r-fI r .adeducendam
fotmam,fcd praetereadciideratur potentia,pcrfectioncm iam pknc confecuta: nequerurfus
Citiscft perfecta potctia.lrd cauia ctiainexteuerj^cn^ i6r^atnt^ iC rorrm Tg itur(ait Fer Son.
nelius,educiturde potentia muTcrjx, icut actirrHiT];.1hitijT&Tieut actuTnon dcftruit habitu;
fcd illum potius feruar,immo excoli rmagis,ac pcrficirjvc.paret dcco.qui habet habitu fcica
r ir r&' actu contauplaturi ira fo:ina aciuer.iens ma:er;'x, qualitatem potentix non excutit,
f:Goi narr.trtum illi potius, au; uc perfectionem addit.Hinc fat.s coriimodi: cITccrc poflunaus, (M
potentum matcrix1tafncTi'j ad fc:m a iin«^ ilcn 3ain materiamprxparct.propric tarr.e toi> ^
r.r.m non parere,neque.rfcTpia tiuoda:rimudi7c^cutcrc:k:tiiJOir^criv.>lo' leminis oflaicrc ^
facilc polTumus..SentC-ciii-n i:ianimaliumprocrcationciamcur.ccpt jm .vten vi, aci>cn^no iJeh ift |»-.c
"quodam tempore,ad agendum impciritur.non quidem ad animal procreandum, aut ad ani
malis formam dcfc?xc?T5nd5TfT,& cdctknm,(id cr.im virium non habet) icd tantummodo ctemplam»
in id eius facultascxcitatur, vtmat^:iam feminis prxparet^atquc perfecte inlrruat . ad ani-
c i ^ t S a a i , quganir,u cft; 7cop I^ d ^ r& ? [i^d^^nKr.a dicitur, idemdc quacunque . js
‘ * . * ' G g 2 ma-